Niepowściągliwe wymioty ciężarnych

Wymioty i nudności w ciąży to klasyka. To one wyznaczają rytm jej pierwszych tygodni (często przynosi je już 7 tydzień ciąży) – jest na to przygotowana (przynajmniej teoretycznie) każda przyszła mama. Co jednak w sytuacji, kiedy w drugim trymestrze wymioty nie ustępują, stają się za to niepowściągliwe i wyniszczające?

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych

Pierwszą ciążę Karolina przechodziła książkowo. Dlatego w kolejnej, kiedy wejście w drugi trymestr nie przyniosło zmian, poczuła się zdezorientowana. Wciąż męczyły ją wymioty.

Niekontrolowane odruchy wymiotne występowały nieprzerwanie przez całą dobę, nawet 10 razy dziennie, także w nocy. W chwilach przerwy pojawiały się ciężkie nudności. Wymioty były gwałtowne, męczące, a czynników je prowokujących – cała masa. Torsje wywoływało niemal wszystko. Zapach i gotowanej żywności, i spalin, i kwiatów. Smak kawy, a nawet niektórych - wydawać by się mogło bezwonnych - warzyw. Choroba lokomocyjna dopadała ją, kiedy tylko auto ruszało spod domu. Niemożliwe stało się korzystanie z komunikacji miejskiej, mycie zębów czy szybkie podniesienie się z pozycji leżącej.

Niepowściągliwe wymioty dręczyły ją do tego stopnia, że normalne funkcjonowanie nie było możliwe. Bała się wyjść z domu. Karolina nie chodziła więc do pracy, nie robiła zakupów, nie spotykała się ze znajomymi. Była słaba, zdołowana i zdezorientowana. Nie zajmowała się nawet swoją 4-letnią córeczką. Opiekę nad Anią i domem przejął jej mąż. On także wspierał Karolinę psychicznie, kiedy wydawało jej się, że już dłużej nie da rady. To był koszmar.

Objawy niepowściągliwych wymiotów ciężarnych

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych to poważna choroba, najcięższa postać występujących w ciąży nudności i wymiotów. To problem dla 0,3–2% ciężarnych.

Przedłużające się, niepowściągliwe wymioty są bardzo uciążliwe, prowadzą do utraty masy ciała, odwodnienia, niedokrwistości, ogólnego wyczerpania. Przekładają się tak na kondycję fizyczną, jak i psychiczną. Utrudniają życie, prowadzą do kłopotów z zębami, kręgosłupem czy mięśniami, może dojść do uszkodzenia narządów wewnętrznych. To dyskomfort, częste hospitalizacje, nieobecność w pracy – to niemal wykluczenie z życia.

Na początku wymiotom towarzyszy zwiększone pragnienie, wiotkość skóry, suchy język i śluzówki, czyli typowe objawy odwodnienia. Kolejne to nieprzyjemny zapach z ust, ciemny kolor moczu, podwyższona temperatura ciała. Pojawiają się bóle głowy, następuje utrata masy ciała. W skrajnej sytuacji dochodzi do gwałtownego spadku masy ciała, zaburzeń świadomości i majaczenia. Niepowściągliwych wymiotów nie wolno bagatelizować, ponieważ może dojść do nieodwracalnych zmian w narządach wewnętrznych kobiety (co może doprowadzić do zgonu), a także wpłynąć na stan dziecka.

Wpływ na rozwój dziecka

Do niedawna specjaliści nie widzieli wpływu niepowściągliwych wymiotów ciężarnej na rozwój dziecka. Dziś wiemy, że mamy, które wskutek wymiotów miały nieprawidłowe wyniki biochemiczne, a ich waga znacząco spadła, rodzą dzieci z mniejszą masą urodzeniową. Prawdopodobnie związane jest to z niedoborami żywieniowymi i niedowagą matki. Dlatego lekarze nie bagatelizują niepowściągliwych wymiotów, podejmują wczesne leczenie.

Przyczyny niepowściągliwych wymiotów ciężarnych

Przyczyna niepowściągliwych wymiotów ciężarnych jest trudna do ustalenia. Podejrzewa się, że mogą je wywołać: podwyższenie stężenia gonadotropiny kosmówkowej (ciąża wielopłodowa), zaburzenia funkcji tarczycy lub nadnerczy, niedoczynność przedniego płata przysadki mózgowej, zaburzenia funkcji ciałka żółtego, jak również silny stres, skłonności do depresji, lęk przed porodem.

Leczenie niepowściągliwych wymiotów ciężarnych

Aby złagodzić dolegliwości, lekarze zalecają zmiany w diecie (unikanie potraw prowokujących nudności) i higieniczny tryb życia (unikanie stresów, odpoczynek), ale prawda jest taka, że niepowściągliwych wymiotów nie da się wyleczyć babcinymi sposobami. Czasem wymagana jest hospitalizacja. Dzieje się tak w przypadkach, gdy występuje:

• utrata masy ciała powyżej 5%,
• odwodnienie,
• zaburzenia elektrolitowe,
• kwasica.

Lekarz zleca badania: morfologię krwi, elektrolity, amylazy, enzymy wątrobowe, lipazy, hormony tarczycy, kreatyninę, mocznik, beta-hCG oraz badanie ogólne moczu. Następnie  podawane są dożylnie płyny elektrolity, uzupełniana jest tiamina. Bywa, że zaleca się farmakoterapię (najczęściej leki przeciwwymiotne).

mzb