reklama
Forum BabyBoom

Dzień dobry...

Starasz się o maleństwo, wiesz, że zostaniecie rodzicami a może masz już dziecko? Poszukujesz informacji, chcesz się podzielić swoim doświadczeniem? Dołącz do naszej społeczności. Rejestracja jest bezpieczna, darmowa i szybka. A wsparcie i wdzięczność, które otrzymasz - nieocenione. Podoba Ci się? Wskakuj na pokład! Zamiast być gościem korzystaj z wszystkich możliwości. A jeśli masz pytania - pisz śmiało.

Ania Ślusarczyk (aniaslu)

  • Czy pomożesz Iwonie nadal być mamą? Zrób, co możesz! Tu nie ma czasu, tu trzeba działać. Zobacz
reklama

Szczepienia

eg16

Fanka BB :)
Dołączył(a)
15 Czerwiec 2005
Postów
1 787
Miasto
Śląsk
Myślę, ze każdej z nas przydadzą się informacje z artykułów które tu zacytuję (nie podaję linka bo to z płatnego forum)
Szczepienia ochronne są powszechną, bezpieczną i tanią metodą zapobiegania groźnym chorobom zakaźnym, które w czasach przed wprowadzeniem masowego uodparniania zbierały ogromne żniwo wśród dzieci, a szczególnie tych najmłodszych. Wokół szczepień narosło wiele mitów i nieprawdziwych przekonań. Każde szczepienie wiąże się wprawdzie z ryzykiem powikłań, jednak zdarzają się one niezwykle rzadko i mają łagodny przebieg. Znacznie większe zagrożenie stanowi dla dziecka zachorowanie na którąkolwiek z chorób przeciwko którym wykonuje się szczepienia.

Czasami (ale rzadko) szczepienia odracza się. Przyczyną są tzw. przeciwwskazania czasowe, najczęściej są to zakażenia gardła, migdałków, ucha i oskrzeli. Przeciwwskazaniem czasowym może być również zakażenie układu moczowego oraz biegunka. Przy kontrolnej wizycie w poradni, po wyzdrowieniu dziecka jest ono szczepione (wydłużona przerwa między szczepieniami nie wpływa negatywnie na wytworzenie odporności, jednak nie należy zwlekać ze zgłoszeniem się na szczepienie). Bardzo rzadko zdarzają się tzw. przeciwwskazania trwałe do szczepień i są to:

· choroby układu nerwowego- do szczepienia przeciwko krztuścowi (o tym czy dziecko może być zaszczepione decyduje neurolog dziecięcy)

· zaburzenia odporności- do szczepienia przeciwko gruźlicy, śwince, odrze, różyczce oraz doustnej szczepionce przeciwko polio (ale nie podskórnej)

· alergia na białko jaja kurzego, niektóre antybiotyki lub inne substancje stanowiące składnik szczepionek: żelatyna, tlenek glinu.

Mogą być szczepione:

· wcześniaki

· dzieci z alergią, chorujące na astmę, poddawane odczulaniu

· dzieci zażywające antybiotyki

· dzieci zażywające niskie doustne dawki sterydów, lub sterydy wziewnie lub w maściach

Kalendarz szczepień obowiązkowych

Cykl szczepień ochronnych zaczyna się w pierwszej dobie życia dziecka kiedy to noworodek zaszczepiony zostaje pierwszą dawką rekombinowanej szczepionki przeciwko WZW typu B podawaną domięśniowo oraz pierwszą dawką żywej szczepionki przeciwko gruźlicy BCG (szczepionka uzyskana z atenuowanego mutanta prątka bydlęcego) podawaną śródskórnie. Odczyn po zaszczepieniu BCG pojawia się po paru tygodniach jako niewielka ropiejąca zmiana, nie wymagająca żadnego postępowania leczniczego poza zachowaniem sterylności i ochroną przed urazem. Po kolejnych kilku tygodniach w miejscu tym tworzy się strupek, a następnie blizna, którą ocenia się w dwunastym miesiącu życia dziecka. Wielkość blizny poniżej 3 mm, świadczy o nieprawidłowym podaniu szczepionki, co związane jest z koniecznością ponownego zaszczepienia dziecka. Dzieci , u których rozmiar blizny przekracza 3 mm nie wymagają doszczepienia. U niemowląt, które miały styczność z osobą chorą na gruźlicę wykonuje się w dwunastym miesiącu życia próbę tuberkulinową. Dzieci z ujemnym wynikiem próby powinny zostać zaszczepione w dniu jej odczytania.

Pierwsza dawka szczepionki przeciw WZW typu B jest początkiem cyklu szczepienia przeciwko tej chorobie zgodnie ze schematem 0-1-6. Noworodkom matek z obecnym antygenem HBs podaje się równocześnie ze szczepieniem dawkę immunoglobuliny HBIG. Takie postępowanie zwiększa odpowiedź poszczepienną. U dzieci zaszczepionych w okresie noworodkowym nie przewiduje się doszczepiania w późniejszym czasie.

W siódmym tygodniu życia tj. po ukończeniu przez niemowlę sześciu tygodni wykonywana jest pierwsza dawka pierwotna szczepienia podstawowego DPT. Szczepionka DTP zawiera toksoidy: tężcowy (oczyszczone anatoksyny adsorbowane na wodotlenku glinu) i błoniczy oraz w zależności od formy szczepionki zabite całe komórki Bordetella pertussis tzw. DTwP lub tylko część białek tej bakterii tzw. DTaP (postać acelularna). W kalendarzu szczepień obowiązkowych nadal znajduje się DTwP, chociaż szczepionka acelularna jest postacią zalecaną, z powodu jej większego bezpieczeństwa i mniejszej ilości niepożądanych odczynów poszczepiennych. Zaleca się również aby wraz z pierwszą dawką szczepionki DTP oraz drugą dawką szczepionki przeciwko WZW B podawać szczepionkę przeciwko Haemophilus influenzae typu B (HiB). Obowiązkowo przeciwko Haemophilus influenzae szczepione są dzieci z domów dziecka.

Po sześciu tygodniach od pierwszej dawki podawana jest druga dawka DPT wraz z pierwszą dawką inaktywowanej szczepionki przeciwko poliomyelitis- IPV oraz ewentualnie drugą dawką szczepienia p/HiB. Po kolejnych sześciu tygodniach podawana jest trzecia i ostatnia dawka pierwotna DTP, druga dawka IPV oraz ewentualnie trzecia dawka przeciw HiB. Zaletą szczepionki IPV jest jej większe bezpieczeństwo, brak ryzyka niepożądanej reakcji w postaci VAPP (vaccine associated polio paralisys), wadą natomiast jest niewytwarzanie odporności miejscowej, co ma miejsce w wyniku szczepienia doustną poliwalentną szczepionką OPV, której obecnie nie podaje się niemowlętom.

Między 13 a 14 miesiącem życia dziecko szczepione jest przeciwko odrze, śwince i różyczce. U dzieci, które przechorowały którąkolwiek z tych chorób szczepienie wykonuje się po dwóch miesiącach od wyzdrowienia.

Między 16 a 18 miesiącem życia podawana jest czwarta dawka uzupełniająca DPT oraz trzecia uzupełniająca dawka szczepienia przeciw poliomyelitis- IPV. Szczepienia te kończą cykl szczepień podstawowych. Wskazane jest podanie dawki przypominającej przeciwko HiB.

W szóstym roku życia podaje się szczepionkę DTaP (toksoid tężcowy i błoniczy oraz postać acelularna szczepionki przeciwkrztuścowej) oraz OPV. Są to pierwsze dawki szczepień przypominających.

W siódmym roku życia ( w roku podjęcia nauki w szkole) podawana jest szczepionka przeciw odrze lub zalecane szczepienie przypominające przeciw odrze, śwince i różyczce. Po sześciu tygodniach podawana jest druga szczepionka BCG. Jest to jedyne szczepienie przeciw gruźlicy wykonywane bez przeprowadzania próby tuberkulinowej. Wyjątek stanowią dzieci, które miały kontakt z osobami chorymi na gruźlicę, u których wykonuje się próbę i w przypadku ujemnego wyniku szczepi się w dniu jej odczytania. Należy pamiętać, że szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (również każda z nich osobno) powoduje czasową anergię manifestującą się ujemnym odczynem tuberkulinowym, dlatego próbę tuberkulinową można wykonać dopiero sześć tygodni po zaszczepieniu w/w szczepionką.

W 12 roku życia przeciwko gruźlicy zaszczepione zostają tylko te dzieci, u których wynik próby Mantoux był ujemny.

Dziewczęta w 13 roku życia szczepi się przeciwko różyczce.

W 14 roku życia przeprowadza się cykl szczepień przeciw WZW B u tych dzieci, które nie zostały zaszczepione w okresie noworodkowym lub później. Jednocześnie podaje się drugą dawkę przypominającą DT. Trzecia ostatnia dawka przypominająca DT podawana jest w ostatnim roku nauki w szkole.
 
reklama
cd.
Wielu rodziców spotyka się z zaleceniami odroczenia lub całkowitego odstąpienia od określonych szczepień ochronnych. Według oceny specjalistów nadzorujących szczepienia ochronne wiele przypadków odraczania szczepień w Polsce jest nieuzasadnionych. Artykuł podsumowuje prawdziwe i błędne przeciwwskazania do szczepień, podkreślając znaczenie zgodnego z kalendarzem prowadzenia szczepień u dzieci.

Szczepienia ochronne są podstawowym narzędziem profilaktyki chorób zakaźnych. Wprowadzenie programów powszechnych szczepień ochronnych było wielkim dobrodziejstwem dla dzieci w wielu krajach. Pozwoliło to na opanowanie powtarzających się epidemii poważnych chorób, powodujących tysiące zgonów lub ciężkich powikłań. W szczególności dotyczy to ospy prawdziwej, polio, odry, krztuśca i wirusowego zapalenia wątroby typu B.

Te choroby (za wyjątkiem ospy prawdziwej) są jednak nadal obecne w naszym otoczeniu i utrzymanie tzw. odporności populacyjnej (grupowej) wymaga profilaktycznego doszczepiania kolejnych roczników dzieci. Epidemiolodzy szacują, że ryzyko ponownego wybuchu epidemii powstaje, gdy odsetek dzieci zaszczepionych przeciwko danej chorobie spada poniżej 90% populacji. W zakresie wielu szczepień w Polsce sytuacja niebezpiecznie zbliża się do tej granicy, co zagraża znacznym wzrostem zachorowań np. na odrę lub krztusiec.

Wydarzenia takie obserwowano w przeszłości w wielu krajach zachodnich, jak na przykład w Wielkiej Brytanii, w której z obawy przed powikłaniami szczepienia przeciwko krztuścowi, w latach 80-tych znacznie zmniejszył się odsetek dzieci uodpornionych. Spowodowało to epidemie pełnoobjawowych, ciężkich zachorowań na krztusiec, które w wielu przypadkach skończyły się zgonami lub ciężkimi powikłaniami neurologicznymi. Analizy wykonane po tym okresie przez angielskich epidemiologów wykazały, że pomimo iż szczepienie na krztusiec niesie za sobą pewne ryzyko powikłań poszczepiennych, to ryzyko to jest 20 razy mniejsze niż ryzyko powstające na skutek ewentualnego zachorowania na krztusiec u dziecka, które nie zostało zaszczepione.

Specjaliści nadzorujący wykonywanie szczepień ochronnych u dzieci w Polsce sygnalizują, że wiele dzieci nie jest szczepionych pomimo, że zgłaszają się one do Poradni Rejonowych. Przyczyną jest nadmiernie częste zwalnianie ze szczepień pomimo, że stan dziecka (lub jakaś jego choroba przewlekła) nie stanowi formalnego przeciwwskazania do szczepień. Takie asekuracyjne podejście wielu rodziców i lekarzy wcale nie jest korzystne dla dziecka. "chronionego" przed ewentualnymi powikłaniami szczepienia, ponieważ zachorowanie na chorobę zakaźną niesie ze sobą ryzyko powikłań większych niż powikłania poszczepienne. Dodatkowo trzeba pamiętać, że właśnie dzieci "słabsze", przewlekle chore, lub po prostu często chorujące, są szczególnie zagrożone w przypadku zachorowania np. na krztusiec lub odrę i wykonanie w terminie wszystkich szczepień jest dla tych dzieci ważniejsze niż dla ich zdrowych kolegów.

Prawdziwe przeciwwskazania do szczepień

1) Każde szczepienie należy odroczyć w przypadku ostrych stanów chorobowych lub zaostrzenia choroby przewlekłej. Po ustąpieniu ostrej infekcji (zwykle 7-14 dni po jej wyleczeniu), lub po opanowaniu zaostrzenia choroby przewlekłej, należy dziecko ponownie włączyć do programu szczepień.

2) Dzieci z istotnymi zaburzeniami odporności trwale nie mogą być szczepione szczepionkami żywymi (gruźlica, odra, świnka, różyczka, ospa wietrzna, polio doustne). Mogą być za to szczepione szczepionkami zabitymi.

3) Szczepienie żywymi szczepionkami trzeba odroczyć o 3-6 miesięcy od chwili podania dziecku preparatu krwi (np. przetoczenie krwi z powodu anemii) lub preparatów immunoglobulin.

4) Udokumentowane w wywiadzie nasilone reakcje alergiczne typu anafilaktycznego (pokrzywki, wstrząs) po określonych substancjach, stanowią przeciwwskazanie do szczepień preparatami, które zawierają dany antygen (np. antygen białka kurzego zawarty w szczepionkach przeciwko odrze, lub neomycyna spotykana w niektórych szczepionkach- odra, polio, różyczka). Należy poszukiwać alternatywnych szczepionek, nie zawierających substancji o udokumentowanym negatywnym wpływie na dane dziecko.

5) Przeciwwskazaniem do szczepienia przeciwko krztuścowi stanowią postępujące choroby neurologiczne oraz wrodzone choroby metaboliczne przebiegające z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Szczepienie należy ponadto odroczyć u dzieci w trakcie diagnostyki neurorozwojowej, zwłaszcza podejrzewanych o choroby postępujące lub encefalopatię padaczkową.

6) Przeciwwskazaniem do podawania kolejnych dawek szczepionki przeciwko krztuścowi jest wystąpienie po poprzedniej dawce poważnych objawów niepożądanych, takich jak: zaburzenia świadomości, drgawki, przewlekły trwający ponad 3 godziny płacz lub krzyk, gorączka do ponad 39 stopni lub epizod zwiotczenia albo utraty przytomności, nie wyjaśniony innymi przyczynami, występujące w ciągu 3 dni po szczepieniu. W tych przypadkach należy rozważyć zastosowanie tzw. szczepionki acellularnej.

7) Przeciwwskazaniem do podania doustnej szczepionki przeciwko polio są przewlekłe biegunki, zespół krótkiego jelita, lub jelitowy zespół złego wchłaniania. W tych przypadkach można podać szczepionkę zabitą, pozajelitową.

8) Szczepienie przeciwko gruźlicy wykonywane tuż po urodzeniu, powinno być odroczone u noworodków w ciężkim stanie klinicznym oraz u wszystkich urodzonych przed 32 tygodniem lub z masa poniżej 2000 g

9) Należy odstąpić od kontynuowania szczepienia jeżeli po poprzedniej dawce danej szczepionki wystąpił epizod nasilonego odczynu alergicznego o charakterze anafilaktycznym (wstrząsowym).

10) Zaleca się dużą ostrożność w kwalifikacji do szczepień w przypadku istnienia u dziecka chorób na podłożu autoimmunologicznym (toczeń trzewny, młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów, autoimmunologiczne zapalenie wątroby, lub tarczycy, gorączka reumatyczna, kłębuszkowe zapalenie nerek i inne).

Błędne przeciwwskazania do szczepień.

W sytuacjach innych niż opisane powyżej zasadniczo nie ma przeciwwskazań do wykonania planowego szczepienia. W szczególności za błędne przeciwwskazania, powodujące nieuzasadnione zwolnienia ze szczepień, uważa się występowanie takich stanów jak:

1) Niewielkie dolegliwości infekcyjne dróg oddechowych, z temperaturą nie przekraczającą 38,5 stopnia

2) Alergia, astma, sapka, katar sienny i inne objawy alergii (za wyjątkiem okresów zaostrzeń)

3) Wcześniactwo lub niska urodzeniowa masa ciała

4) Niedożywienie

5) Drgawki w wywiadzie u innych członków rodziny

6) Antybiotykoterapia (za wyjątkiem ostrych infekcji), niskie dawki sterydów, lub ich stosowanie wziewne albo na skórę

7) Wyprysk, lub miejscowe stany zapalne skóry

8) Przewlekłe choroby serca, płuc, nerek i wątroby będące aktualnie w okresie wyrównania.

9) Choroby neurologiczne ze stabilnym (nie postępującym) stanem neurologicznym- np. wodniaki podtwardówkowe bez niepokojących objawów neurologicznych, opóźnienie rozwoju psychoruchowego bez padaczki, mózgowe porażenie dziecięce (bez predyspozycji do drgawek), zespół Downa.

10) Dzieci z drgawkami w wywiadzie, leczone lekami przeciwpadaczkowymi, u których od co najmniej 12 miesięcy nie występują drgawki- mogą być szczepione zgodnie z kalendarzem, nawet przeciwko krztuścowi- szczepionką acellularną, pod osłoną profilaktycznych leków przeciwgorączkowych.

W sytuacjach wątpliwych należy zasięgnąć opinii Poradni Konsultacyjnych do spraw szczepień, znajdujących się w każdym województwie.
 
cd.
Większość rodziców już w 1 roku życia dziecka spotyka się z problemem szczepień dodatkowych (zalecanych). Czy warto poszerzyć kalendarz szczepień i dodatkowo uodpornić dziecko na różne choroby zakaźne? Pierwsza część tekstu poświęconego szczepieniom dodatkowym omawia cztery poważne zakażenia bakteryjne, przeciwko którym istnieją skuteczne szczepionki, nie uwzględnione jednak w kalendarzu szczepień obowiązkowych.

Szczepienia ochronne są podstawowym narzędziem w zwalczaniu chorób zakaźnych. Za najważniejsze uważa się szczepienia zawarte w kalendarzu szczepień obowiązkowych, do których w naszym kraju zalicza się szczepienia przeciwko:
gruźlicy
wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
błonicy
tężcowi
krztuścowi (kokluszowi)
polio
odrze
śwince
różyczce

Oprócz powyższych szczepień istnieje duża grupa chorób, którym można zapobiec poprzez przeprowadzenie szczepień dodatkowych. Główny Inspektor Sanitarny, który określa w Polsce zasady przeprowadzania szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym, rekomenduje wszystkim lub wybranym grupom pacjentów dodatkowe szczepienia przeciwko następującym chorobom:
wirusowe zapalenie wątroby typu A
zakażenia spowodowane przez Haemophilus influenzae grupy B
zakażenia spowodowane przez Streptococcus pneumoniae
zakażenia spowodowane przez Neisseria meningitidis gr. C
kleszczowe zapalenie mózgu
grypa
ospa wietrzna

Wśród dodatkowych zaleceń spotyka się również sugestie zakupienia we własnym zakresie nowszych typów szczepionek zamiast stosowanych rutynowo starszych preparatów (np. acellularna szczepionka przeciwko krztuścowi w miejsce szczepionki pełnokomórkowej).

Zagadnienie szczepień dodatkowych (zalecanych) wywołuje wiele kontrowersji i pytań ze strony rodziców. Wiele osób boi się nadmiernej stymulacji dziecka licznymi szczepionkami. Z drugiej strony spotyka się też rodziców naciskających na przeprowadzanie wszystkich możliwych, dodatkowych szczepień. Wielu rodzicom wydaje się (niesłusznie!), że szczepienia zalecane powinny być wykonane u każdego dziecka, a powodem umieszczenia ich na liście dodatkowej są tylko względy finansowe, to jest brak środków pozwalających na zakup szczepionek dla całej populacji. Na poparcie tej tezy przywołuje się kalendarze szczepień rekomendowanych w najbogatszych krajach świata (np. w USA), gdzie przykładowo zaleca się szczepienie każdego dziecka przeciwko ospie wietrznej oraz przeciwko zakażeniom Streptococcus pneumoniae.

W niniejszym opracowaniu szczegółowo omówione zostaną szczepienia dodatkowe, nie będące składnikiem kalendarza szczepień obowiązkowych. Postaramy się wskazać, które z nich powinny być wykonane u każdego dziecka, a które należy ograniczyć do dzieci z określonych grup ryzyka. Ponadto przedstawione zostaną potencjalne zagrożenia wynikające z zachorowania na chorobę zakaźną nie objętą masowymi szczepieniami obowiązkowymi.

W pierwszej części opracowania omówimy dodatkowe szczepienia przeciwko wybranym chorobom bakteryjnym, do których należą:
zakażenia spowodowane przez Haemophilus influenzae grupy B
zakażenia spowodowane przez Streptococcus pneumoniae
zakażenia spowodowane przez Neisseria meningitidis
zakażenia pałeczką krztuśca (szczepionka acellularna).

Druga część poświęcona będzie chorobom wirusowym: ospie, grypie, kleszczowemu zapaleniu mózgu oraz wirusowemu zapaleniu wątroby typu A.

1) ZAKAŻENIA HAEMOPHILUS INFLUENZAE

Pałeczka Haemophilus influenzae jest bakterią często spotykaną w górnych drogach oddechowych. Znanych jest 6 typów serologicznych tej bakterii, oznaczanych literami od A do F. Większość szczepów Haemophilus influenzae jest składnikiem normalnej flory bakteryjnej jamy nosowo-gardłowej człowieka. Wśród nich istnieją jednak bardzo chorobotwórcze tzw. szczepy otoczkowe - zaliczane do typu B (Haemophilus influenzae typ B - HiB).

Zakażenie HiB jest szczególnie niebezpieczne u dzieci do lat 3. Może ono spowodować bardzo poważne, zagrażające życiu infekcje: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicę, zapalenie płuc lub grożące ciężką niewydolnością oddechową - zapalenie nagłośni. HiB jest jedną z trzech najczęstszych przyczyn zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i posocznicy u dzieci. W krajach, które wprowadziły masowe szczepienia przeciwko HiB zaobserwowano radykalny spadek zachorowań na ciężkie zakażenia spowodowane tą bakterią.

Polska jest jednym z niewielu krajów europejskich nie uwzględniających tego szczepienia w kalendarzu szczepień obowiązkowych. Należy przypuszczać, że w najbliższych latach to szczepienie zostanie wprowadzone do kalendarza powszechnych szczepień obowiązkowych, bowiem korzyści z jego wprowadzenia wydają się być zdecydowanie wyższe niż związane z tym ewentualne koszty.

Dostępne w Polsce szczepionki:
ACT-HiB (Aventis Pasteur),
Hiberix (Glaxo SmithKline),
PedvaxHiB (MSD)

W szczepionkach skojarzonych HiB znajduje się w preparatach: Infanrix hexa (Glaxo SmithKline), Infanrix IPV + HiB (Glaxo SmithKline), Procomvax (MSD), TETRActHib (Aventis Pasteur).

Schemat szczepienia:

3 dawki w pierwszym roku życia. Najlepiej podawać razem z trzema dawkami DTP (od 2 miesiąca życia, co 6 tygodni). Konieczna jest 1 dawka przypominająca w 16-18 miesiącu życia (razem z dawką przypominająca DTP + polio). Jeżeli chcemy uodpornić dziecko w wieku 2-5 lat, które nie było szczepione jako niemowlak, wystarcza 1 dawka szczepionki.

Nasza rekomendacja:

Zdecydowanie zalecamy to dodatkowe szczepienie dla każdego zdrowego niemowlaka.

2) ZAKAŻENIA STREPTOCOCCUS PNEUMONIAE

Dwoinka zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae, popularna nazwa: "pneumokok") jest częstą przyczyną infekcji u dzieci. Streptococcus pneumoniae powoduje głównie zapalenia płuc i zapalenia ucha środkowego. Ponadto może powodować zapalenia zatok, posocznicę, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia wsierdzia i stawów. Szacuje się, że Streptococcus pneumoniae jest przyczyną 60-80% wszystkich bakteryjnych zapaleń płuc, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Pneumokokowe zapalenia płuc i opon mózgowo-rdzeniowych maja zwykle dość ciężki przebieg.

W naszym kraju szczepienie przeciwko pneumokokom zaleca się dzieciom powyżej 2 roku życia, chorującym na przewlekłe choroby mogące obniżać odporność (zespół nerczycowy, przewlekłe choroby serca i płuc, cukrzyca, choroba Hodgkina, stosowanie leków immunosupresyjnych) oraz dzieciom po zabiegu usunięcia śledziony. Najbardziej popularne szczepionki polisacharydowe (zawierające 23 najczęstsze antygeny) są dosyć słabo immunogenne, z tego powodu szczepienia tymi preparatami są skuteczne dopiero powyżej 2 roku życia.

Od roku 2000 istnieją także tzw. szczepionki koniugowane, zawierające 7 głównych antygenów pneumokoków (pneumococcal conjugate vaccine - PCV), które są skuteczne u dzieci już od 2 miesiąca życia. W rekomendowanym w USA kalendarzu szczepień ochronnych zaleca się rutynowe szczepienie przeciwko pneumokokom (szczepionką PCV) wszystkich zdrowych dzieci od 2 miesiąca życia. Zalecany w USA schemat szczepienia to podanie 3 dawek co 6 tygodni (razem z DTP + HiB) + 1 dawka przypominająca w wieku 12-15 miesięcy. Zdaniem epidemiologów amerykańskich w populacjach dzieci szczepionych przeciw pneumokokom zaobserwowano znamienny spadek zachorowań na zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i zapalenia ucha środkowego.

W Polsce przeważa opinia że szczepienie to powinno być ograniczone do opisanych powyżej tzw. grup ryzyka. Przemawia za tym głównie fakt, że w naszym kraju nadal dostępne są tylko szczepionki polisacharydowe, mało skuteczne u niemowląt. Szczepionki koniugowane (Prevnar® firmy Wyeth, USA) mogą być sprowadzane na indywidualne zamówienie. Wraz ze zwiększająca się dostępnością szczepionek przeznaczonych dla niemowląt należy oczekiwać poszerzenia zaleceń do ich stosowania.

Dostępne w Polsce szczepionki: wyłącznie szczepionki polisacharydowe
Pneumo 23 (Aventis Pasteur)
Pneumovax 23 (MSD)

Schemat szczepienia:

Polisacharydowe: jednorazowo. Koniugowane (Prevnar®): 3 dawki podstawowe w 2, 4 i 6 miesiącu + dawka przypominająca w 12-15 miesiącu

Nasza rekomendacja:

Na dzień dzisiejszy szczepienie dostępnymi w Polsce szczepionkami polisacharydowymi jest wskazane tylko w wymienionych powyżej grupach ryzyka. U dzieci zdrowych brak wskazań do rutynowego doszczepiania.

3) ZAKAŻENIA NEISSERIA MENINGITIDIS

Neisseria meningitidis (tzw. meningokok) jest obok Haemophilus influenzae i Streptococcus pneumoniae jedną z trzech najczęstszych przyczyn bakteryjnych zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci. Śmiertelność w meningokokowym zapaleniu opon wynosi ok. 15%. Bakteria ta może być też przyczyną śmiertelnej w 30-60% przypadków posocznicy, przebiegającej z uszkodzeniem nadnerczy i masywną skazą krwotoczną.

Większość przypadków zakażeń meningokokowych w naszym kraju to zakażenia typem B. Typy A i C powodują natomiast rzadziej spotykane zachorowania epidemiczne (duża liczba chorych w krótkim czasie - w określonym, niewielkim terenie). W Polsce zachorowania epidemiczne występowały ostatnio na Pomorzu Zachodnim i Środkowym.

Niestety z uwagi na specyficzną budowę antygenów bakteryjnych Neisseria nie udało się jak dotąd wyprodukować skutecznej (odpowiednio immunogennej) szczepionki przeciwko typowi B tej bakterii. Zakażenia typami A i C są z kolei na tyle rzadkie, że w większości krajów nie rekomenduje się rutynowego stosowania tych szczepionek.

Dostępne w Polsce szczepionki:
NeisVac-C (Baxter): tylko przeciwko grupie C - od 2 miesiąca życia
Polisacharydowa szczepionka meningokokowa A+C (Aventis Pasteur): przeciwko grupom A i C - od 18 miesiąca życia

Schemat szczepienia:

Niemowlęta: 3 dawki w odstępach co najmniej 1 miesiąc. Powyżej 1 roku życia: jednorazowa dawka (wystarcza na 3 lata).

Nasza rekomendacja:

Z uwagi na fakt, że większość zachorowań w Polsce to zakażenia typem B, przeciwko któremu nie ma jeszcze szczepionki, nie ma wskazań do rutynowego szczepienia zdrowych dzieci dostępnymi w Polsce szczepionkami przeciwko Neisseria meningitidis. Wyjątkiem są dzieci mieszkające na terenach gdzie występują liczne przypadki zakażeń spowodowanych typami A, lub C. Powinno się także szczepić dzieci po usunięciu śledziony.

4) KRZTUSIEC (KOKLUSZ) - SZCZEPIONKA ACELLULARNA

Krztusiec (koklusz) jest chorobą spowodowaną zakażeniem pałeczką Bordetella pertussis. W przypadku zachorowania możliwe są liczne powikłania, których częstość szacuje się nawet na 20%. Należą do nich przede wszystkim zapalenia płuc oraz zaburzenia neurologiczne (encefalopatia krztuścowa). Powikłania są szczególnie częste i niebezpieczne u niemowląt. Krztusiec jest chorobą, której częstość występowania w Polsce wzrosła w ostatnich latach. Jest to spowodowane zbyt częstymi zwolnieniami ze szczepień oraz niepełną skutecznością stosowanej w naszym kraju szczepionki.

Zwolnienia ze szczepień są często spowodowane nasilonymi objawami niepożądanymi obserwowanymi po pierwszych dawkach szczepionki (gorączka, krzyk, a nawet drgawki). Za objawy niepożądane odpowiedzialny jest głównie pełnokomórkowy składnik szczepionki. Z tego powodu w większości krajów europejskich rutynowo stosuje się już tylko szczepionki acellularne (bezkomórkowe - DTaP). Wykazano, że przy znacznie mniejszej liczbie odczynów poszczepiennych szczepionki acellularne są co najmniej tak samo skuteczne we wzbudzaniu odporności przeciwko krztuścowi.

Dostępne w Polsce szczepionki DTaP:
Infanrix-DTPa (Glaxo SmithKline)
Tripacel (Aventis Pasteur)
DTaP Szczepionka SSI (Statens Serum Institut)

Acellularny antygen krztuśca zawierają także liczne szczepionki skojarzone, takie jak: Infanrix-IPV + HiB, Infanrix hexa, Infanrix penta, Pentaxim, DTaP-IPV Szczepionka SSI.

Schemat szczepienia:

Tak jak rutynowe szczepienie DTP szczepionką pełnokomórkową

Nasza rekomendacja:

Jeżeli pozwalają na to możliwości finansowe rodziców, to zdecydowanie zalecamy zamianę tradycyjnej szczepionki DTP na jedną ze szczepionek acellularnych (DTaP).
 
cd.
W obowiązującym w Polsce kalendarzu szczepień obowiązkowych zawarte są szczepienia przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, polio, odrze, śwince i różyczce. Oprócz wymienionych wyżej schorzeń istnieje duża grupa chorób wirusowych, którym można zapobiec poprzez przeprowadzenie szczepień dodatkowych. Główny Inspektor Sanitarny, który określa w Polsce zasady przeprowadzania szczepień ochronnych przeciwko chorobom zakaźnym, rekomenduje wszystkim lub wybranym grupom pacjentów dodatkowe szczepienia przeciwko następującym chorobom wirusowym:
wirusowe zapalenie wątroby typu A
grypa
ospa wietrzna
kleszczowe zapalenie mózgu

Powyższe schorzenia zostaną przedstawione w niniejszym opracowaniu. Szczególną uwagę poświęcimy ewentualnym powikłaniom mogącym wystąpić po zachorowaniu na jedną z wymienionych powyżej chorób wirusowych. Postaramy się wskazać, które ze szczepień powinny być wykonane u każdego dziecka, a które należy ograniczyć do dzieci z określonych grup ryzyka.

1) WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (wzw A) jest popularnie nazywane żółtaczką pokarmową. Powoduje ją wirus HAV. Choroba przebiega zwykle łagodnie pod postacią objawów rzekomogrypowych i nieżytu żołądkowo-jelitowego. Istnieją doniesienia o sporadycznych ciężkich przebiegach (z cholestazą, przewlekaniem się zakażenia, a nawet z cechami niewydolności wątroby), ale są to powikłania relatywnie rzadkie. Schorzenie to, należące zasadniczo do "chorób brudnych rąk", jest w Polsce coraz rzadsze.

Nawet w krajach rekomendujących znacznie szerszy niż w Polsce zakres szczepień (np. w USA) nie zaleca się rutynowego szczepienia przeciwko wzw A, za wyjątkiem terenów i grup wysokiego ryzyka. Polskie zalecenia są zgodne z tą tendencją: szczepienie przeciwko wzw A zaleca się przede wszystkim osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności oraz turystom wyjeżdżającym do krajów o wysokiej zachorowalności (głównie kraje Azjatyckie)

Dostępne w Polsce szczepionki:
Avaxim (Aventis Pasteur)
Havrix 720 Junior (Glaxo SmithKline)
Vaqta 50 (Merck Sharp & Dohme)

Szczepionka przeciwko wzw A znajduje się także w szczepionkach skojarzonych: Twinrix Junior - dla dzieci oraz Twinrix Adult - dla nastolatków i dorosłych (Glaxo SmithKline). Ceny szczepionek: od 120 do 190 złotych.

Schemat szczepienia:

Stosuje się domięśniowo, dla uzyskania pełnej odporności konieczne jest podanie jednej dawki podstawowej i jednej dawki przypominającej (podanej w 6-12 miesięcy po pierwszej dawce). Można szczepić dzieci od 2 roku życia.

Nasza rekomendacja:

Aktualnie wydaje się, że nie ma wskazań do rutynowego szczepienia zdrowych dzieci przeciwko wzw A. Wyjątkiem może być planowany wyjazd do krajów o wysokiej zachorowalności na wzw A lub zamieszkiwanie w regionie o szczególnie wysokiej częstości zachorowań (szczegółowych informacji może udzielić terenowa Stacja SANEPID).

2) GRYPA

Grypa jest chorobą potencjalnie zagrażającą życiu i w każdym sezonie grypowym zdarzają się przypadki ciężkich przebiegów, lub powikłań, kończących się niestety zgonem pacjenta. Dotyczy to w szczególności ludzi najstarszych lub dzieci. Do najczęstszych poważnych powikłań grypy należą: zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha i zatok, a nawet zapalenie mięśnia sercowego, mózgu i opon mózgowych. Grypa może być przyczyną powikłań neurologicznych i psychicznych, a nawet zgonu. Szacuje się, że w całym XX wieku śmierć z powodu grypy i jej powikłań poniosło ponad 50 milionów ludzi! W latach 1980-1997 w Polsce wystąpiło 11 epidemii grypy, w czasie których zarejestrowano 1177 zgonów z tego powodu.

Do grupy WYSOKIEGO RYZYKA POWIKŁAŃ POGRYPOWYCH zaliczane są:
dzieci chorujące na przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego lub oddechowego w tym na astmę
dzieci, które w minionym roku często były leczone z powodu chorób takich jak: cukrzyca, choroby nerek, hemoglobinopatie lub niedobory odporności
dzieci i młodzież (od 6 miesiąca życia do 18 roku życia) przewlekle leczone preparatami kwasu acetylosalicylowego
współmieszkańcy osób z grupy ryzyka powikłań
wszystkie dzieci w wieku od 6-23 miesięcy

Stosowanie szczepienia przeciwko grypie powoduje znaczny spadek częstości zachorowań i powikłań pogrypowych. Według różnych badań szczepienie pomaga zmniejszyć ryzyko powikłań lub zgonów o 30-91%. Szczepienia są bezpieczne, skuteczne i efektywne zarówno w aspekcie zdrowotnym jak i ekonomicznym. Amerykańskie zalecenia dotyczące szczepień ochronnych zalecają rutynowe, coroczne szczepienie przeciwko grypie wszystkich zdrowych dzieci w wieku 6-23 miesięcy oraz wszystkich dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy, należących do opisanych powyżej grup ryzyka.

Dostępne w Polsce szczepionki:
Begrivac (Chiron) - inaktywowana typu rozszczepiony wirion
Fluarix (Glaxo SmithKline) - inaktywowana typu rozszczepiony wirion
Vaxigrip Junior (Aventis Pasteur) - inaktywowana typu rozszczepiony wirion
Influvac (Solvay) - inaktywowana, podjednostkowa
Fluvirin (Medeva Pharma) - inaktywowana, podjednostkowa

Szczepionki są relatywnie tanie: jedno opakowanie kosztuje około 20-30 złotych. Aktualnie w trakcie intensywnych badań klinicznych jest szczepionka możliwa do podawania donosowego w formie spray'u za pomocą specjalnego aplikatora.

Schemat szczepienia:

Dorośli i dzieci powyżej 12. rż.: jednorazowo jedna dawka. Dzieci 4.-12. rż.: jednorazowo jedna dawka, ale u dzieci, które w ostatnich 4 latach nie otrzymały szczepionki przeciw grypie należy podać drugą dawkę po upływie przynajmniej 4 tyg. Dzieci 6. mż - 3 rż.: 2 dawki w odstępie przynajmniej 4 tyg.

Nasza rekomendacja:

Bezwzględnie szczepić przed każdym sezonem grypowym dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy, obciążone opisanymi powyżej przewlekłymi chorobami. Bardzo poważnie należy rozważyć rutynowe szczepienie wszystkich zdrowych dzieci w wieku 6-23 miesięcy.

3) OSPA WIETRZNA

Ospa wietrzna jest chorobą zakaźną powodowaną przez wirus varicella-zoster (VZV). Szczyt zachorowań występuje w wieku 5-9 lat, ale choroba może zdarzyć się w każdym wieku. U dzieci o prawidłowej odporności choroba zwykle ma przebieg łagodny, ale niekiedy może powodować poważne powikłania.

Wbrew potocznej opinii, traktującej ospę wietrzną jako chorobę łagodną, powikłania ospy są poważnym problemem zdrowotnym w skali społeczeństwa. Pomimo, że poważne powikłania dotyczą jedynie 1-3% wszystkich chorych na ospę dzieci, to z uwagi na dużą ogólną liczbę zachorowań - także bezwzględna liczba powikłań jest bardzo duża. Właśnie z tego powodu w wielu krajach od wielu lat postuluje się wdrożenie powszechnego programu szczepień przeciwko ospie.

Powikłania po ospie to przede wszystkim: zapalenia płuc, zapalenie móżdżku z poważnymi objawami neurologicznymi, zakrzepy i udary mózgowe (mogące nawet być przyczyną nagłego zgonu), wtórne zakażenia paciorkowcowe, zapalenie stawów i zespół Reye'a (ostra niewydolność wątroby z objawami neurologicznymi).

Wśród dzieci poniżej 14 roku życia śmiertelność w przebiegu ospy wietrznej szacuje się na od 2 do 10 zgonów na każde 100.000 zachorowań. Regularnie opisuje się (także w naszym kraju!) spowodowane przez ospę zgony dzieci uprzednio całkowicie zdrowych. U dorosłych, którzy zachorowali na ospę w starszym wieku śmiertelność wynosi aż 50 zgonów na każde 100.000 zachorowań. Dane z USA mówią, że w samym tylko stanie Kalifornia, w latach 1988-2000 zarejestrowano wśród dzieci aż 228 przypadków zgonów związanych z infekcją wirusem ospy wietrznej.

Z tego powodu American Academy of Pediatrics już od roku 1995 rekomenduje rutynowe szczepienie przeciwko ospie wszystkich dzieci w wieku powyżej 12 miesięcy, które nie przeszły jeszcze ospy w sposób naturalny. Także opublikowany w roku 2004 konsensus europejski (EuroVar) zaleca objęcie masowymi szczepieniami przeciwko ospie wszystkich zdrowych dzieci w wieku 12-18 miesięcy oraz dodatkowo zaszczepienie wszystkich zdrowych dzieci w wieku poniżej 13 lat, które nie chorowały na ospę. Jako optymalne postępowanie zalecono stosowanie poczwórnej szczepionki przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie w 13-15 miesiącu życia.

Dostępne w Polsce szczepionki:
Varilrix (Glaxo SmithKline)

Schemat szczepienia:

Podaje się podskórnie. Można stosować od wieku 9 miesięcy, aczkolwiek większość ekspertów rekomenduje podawanie szczepionki dopiero od 12 miesiąca życia dziecka. U dzieci do 12. roku życia wystarcza jedna dawka szczepionki. U dzieci od 13. roku życia zaleca się dwie dawki w odstępach co najmniej 6 tygodni.

Nasza rekomendacja:

Wydaje się, że coraz więcej jest danych uzasadniających rutynowe szczepienie przeciwko ospie wszystkich zdrowych dzieci w wieku powyżej 12 miesięcy. Poważnym ograniczeniem w warunkach naszego kraju jest cena preparatu - dostępny jest tylko 1 rodzaj szczepionki, którego 1 dawka kosztuje aktualnie około 200 złotych.

4) KLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU I OPON MÓZGOWO-RDZENIOWYCH

Kleszczowe zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych jest wirusową chorobą zakaźną powodowaną przez flawiwirusa, przenoszonego przez kleszcze. W naszym kraju występuje endemicznie w niektórych rejonach leśnych. Rejonami największego zagrożenia w Polsce są tereny dawnego województwa olsztyńskiego, białostockiego, suwalskiego i opolskiego. Zachorowania dotyczą głównie dorosłych pracujących w branży leśnej oraz okazjonalnie turystów przebywających w endemicznych terenach leśnych. Jest to choroba relatywnie rzadka. W Polsce rejestruje się co roku około 200 zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu. Najwięcej zachorowań występuje od czerwca do października.

Dostępne w Polsce szczepionki:
FSME-Immun Inject (Baxter Hyland Immuno)
Encepur A - dawka 1,5 mg; Encepur K - dawka 0,75 mg (Chiron)

Cena 1 dawki szczepionki - około 50 złotych.

Schemat szczepienia:

Dla uzyskania odporności konieczne są trzy dawki szczepionki, składające się na tzw. szczepienie podstawowe. Podaje się je w dużych odstępach czasu: druga dawka 1-3 miesiące po pierwszej, a trzecia dawka 9-12 miesięcy po drugiej. Dawka podtrzymująca zalecana jest w 3 lata po trzecim szczepieniu podstawowym.

Nasza rekomendacja:

Nie ma wskazań do powszechnego szczepienia zdrowych dzieci. Szczepienia zaleca się natomiast osobom przebywającym w leśnych terenach endemicznych, zwłaszcza zatrudnionym przy eksploatacji lasów. Należy rozważyć szczepienie w przypadku planowanego wyjazdu dziecka na obóz lub kolonie do lasów na terenach zagrożonych chorobą. W takich przypadkach należy pamiętać o podjęciu szczepień co najmniej 3 miesiące przed planowanym wyjazdem. Najlepiej szczepić z wyprzedzeniem 9-12 miesięcy, to znaczy zaczynając jesienią roku poprzedzającego wakacje.
 
dzięki eg za ten post,akurat wałkujemy temat szczepień
Nasza córcia ma o miesiąc przełożone szczepienie,ale teraz już chcielibyśmy ja zaszczepić.I zastanawiamy się nad szczepionką.
Chcemy zastosować 5w1,ale czy wtedy trzeba zastosować też na WZW typu B oddzielnie?
Bo 6w1 ma już WZW i nie trzeba dodatkowo kłuć.
Jednak nasza pediatra poleca 5 w 1.A jak Wy dziewczyny robicie?
 
ja zaszczepiłam Kubusia szczepionką 5w1 + wzw B (czyli dwa kłucia) , u nas w przychodni też polecali tą szczepionkę , ale szczerze mówiąc nie wiem dlaczego, początkowo chciałam szczepic tą 6w1 i tak powiedziałam pediatrze a ona i tak wypisała receptę na szczepionkę 5w1 (no ale już nie chciałam się z nią kłucić)...no i z tego co wiem to jednak w większości szczepią tą szczepionką 5w1
 
justynko - w ten sam dzień - wzw jest szczepionką bezplatną, płaci się tylko za te skojarzone (5w1 kosztuje ok 120 zl)
 
reklama
No niezłe te koszty, ale co tam zdrowie dzieci najważniejsze ;D
my zdecydowaliśmy się na 5w1,która w prywatnej przychodni kosztuje niecałe 120 zł i do tego jest badanie lekarskie 60 zł.Czyli koszt prawie jak 6w1.Ale przynajmniej wiem,że będzie to badanie dokładne i bez zbędnych skierowań to tysiąca specjalistów.Bo mam wrażenie,że w mojej przychodni,którą zresztą mam pod blokiem kobieta najlepiej ze wszystkiego umie pisać skierowania.A z badaniem jest bardzo po macoszemu.Odkąd poznałam prywatną pediatrę,już tylko z niej korzystam.Trudno spłuczę się na maksa,może czegoś sobie odmówię,ale dziecko najważniejsze ;D
 
Do góry