NVC czyli Porozumienie Bez Przemocy
NVC to skrót pochodzący od angielskich słów Non-Violent Communication. W języku polskim przyjęło się tłumaczenie Porozumienie Bez Przemocy, czyli PBP. Skróty, zwłaszcza trzyliterowe, są obecnie szalenie modne, znacznie więcej informacji przekazuje nam jednak określenie "język żyrafy".
Dlaczego język żyrafy?
Bo żyrafa jest stworzeniem, które nie czyni innym krzywdy, ale też sama nie daje robić krzywdy sobie. Jest uosobieniem łagodności i spogląda na wszystko z dystansem. Język żyrafy to zatem język uczuć - serca, ale i język potrzeb: zarówno własnych, jak i cudzych. Język, dzięki któremu inni czują się ważni i słuchani. Język jasny, szczery, pełen szacunku dla innych i... naturalny.
Osobą, która "zaadaptowała" symbol żyrafy, jest Marshall B. Rosenberg. Twierdzi on, że porozumienie serca jest tak stare, jak stary jest człowiek i że każdy chce - i potrzebuje - używać takiego języka (oraz z pełną empatii uwagą słuchać innych), tylko czasem wkrada się w nasze kontakty z innymi... szakal.
Język szakala
To, jak łatwo się domyślić, przeciwieństwo języka żyrafy: język drapieżcy. Jest pełen przemocy, pozbawiony szacunku dla innych, ukierunkowany na własny cel (którym najczęściej jest określone zachowanie innych). Język, w którym pojawiają się oceny, krytyka, etykietki i "dobre rady" na każde zawołanie, bo przecież szakal jest najmądrzejszy i wszystko wie najlepiej.
„Musisz” i „powinnaś” to często pojawiające się słowa, które pokazują, jak bardzo język szakala próbuje kontrolować innych, ale także siebie.
reklama
Cztery elementy PBP
Według Rosenberga sednem porozumienia bez przemocy jest skupienie naszej uwagi na 4 bardzo ważnych rzeczach:
Spostrzeżenie
uważna obserwacja tego, co się dzieje. Nie chodzi przy tym tylko o stwierdzenie faktu, że ktoś do nas mówi, lecz o zastanowienie się nad tym, CO ta osoba mówi, CO chce przekazać. Na tym etapie należy się powstrzymać od jakiegokolwiek osądu, ma to być obiektywne spostrzeżenie.
reklama
Uczucia
to czas, aby powiedzieć o tym, co czujemy wobec tego, co spostrzegliśmy, jakie emocje w nas to budzi.
Potrzeby
jakie w związku z określonymi uczuciami mamy potrzeby.
reklama
Prośba
wiedząc, co czujemy i czego potrzebujemy, możemy przekazać drugiej osobie komunikat – prośbę.
Słuchanie
Ważną rzeczą jest, aby w podobny sposób słuchać: wysłuchać, co ktoś spostrzegł, co czuje, jaka jest jego potrzeba i co my możemy zrobić, aby tę potrzebę spełnić, czyli wzbogacić czyjeś życie. Wszystko to brzmi pięknie i w wielu miejscach podobnie, jak wielokrotnie omawiana tutaj metoda "jak słuchać, żeby dzieci mówiły i jak mówić, żeby dzieci słuchały", ale jak to miałoby wyglądać w życiu codziennym?
Według spostrzeżeń Rosenberga to jest proste, ale niestety nie zawsze łatwe. Szczególnie wówczas, gdy przyzwyczailiśmy się posługiwać językiem i uszami szakala. Dlatego umiejętności współczującego porozumiewania się trzeba ćwiczyć i rozwijać. W jaki sposób? Czytając książki oraz artykuły pojawiające się na ten temat oraz uczestnicząc w warsztatach.
Polecane lektury
"Porozumienie bez przemocy" Marshall Rosenberg – to podstawowa lektura, w której prostym językiem wyrażona jest nie tylko istota porozumienia bez przemocy, ale także szereg „pułapek”, w które można wpaść podczas komunikacji z innymi.
"W głębi kontinuum" Jean Liedloff – nie związana bezpośrednio z NVC, ale szalenie istotna dla każdego rodzica małego dziecka, bo w cudowny sposób tłumaczy dlaczego bliskość z małym dzieckiem jest tak ważna dla jego rozwoju. Późniejsze „współczujące porozumienie” jest naturalną tego konsekwencją.
"Twoja kompetentna rodzina", "Twoje kompetentne dziecko" i "NIE z miłości" Jesper Juul – trzy książki, których myślą przewodnią jest to, że wychowujemy dzieci zwłaszcza wtedy, gdy tego nie robimy, bo największy wpływ na dzieci mają nie świadome metody wychowawcze, a po prostu wspólne życie.
"Mądrzy rodzice. Zadbaj o prawidłowy rozwój emocjonalny swojego dziecka" Margot Sunderland – poradnik, który zalecenia opiera na badaniach (szczególnie mózgu) i z naukowego punktu widzenia wyjaśnia dlaczego tak ważny jest dotyk i wspólna zabawa.