Dodatkowy zasiłek opiekuńczy - kiedy i komu przysługuje?

Działania mogące zapobiegać szybkiemu rozprzestrzenianiu się koronawirusa w Polsce są możliwe dzięki ustawie dotyczącej szczególnych rozwiązań w walce z epidemią koronawirusa tzw. specustawie. Od 31.03.2020 roku weszło nowe prawo związane z dodatkowym zasiłkiem opiekuńczym.

Sprawdź aktualizację z 31.03.2020 roku dotyczącą zasiłku opiekuńczego

W sobotę nad ranem Sejm uchwalił, a 31.03 zakończył pracę nad pakietem ustaw, które wprowadzają tzw. tarczę antykryzysową. Pakiet ustaw zawiera:

1. ustawę o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju (DzU z 31 marca, poz. 569)
2. ustawę o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U z 31 marca, poz. 567).
3. ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (zwana specustawą antykryzysową, DzU z 31 marca, poz. 568)

W Dzienniku Ustaw opublikowana została pod poz. 568 DZ.U.2020 Ustawa z dnia 31 marca 2020r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, w której czytamy:

art. 4:

a)  ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1. W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

1)       dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 645 i 1590 oraz z 2020 r. poz. 60),

2)       dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego

–  przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy przez okres nie dłuższy niż 14 dni,

b)      po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

1a. W przypadku zamknięcia szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze z powodu COVID-19, do których uczęszcza dorosła osoba niepełnosprawna, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dorosłą osobą niepełnosprawną, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy przez okres nie dłuższy niż 14 dni,

c)       ust. 2 otrzymuje brzmienie:

2. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przyznawany jest w trybie i na zasadach określonych w ustawie, o której mowa w ust. 1 pkt 1, i nie wlicza się do okresu, o którym mowa w art. 33 ust. 1 tej ustawy. Za okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego, zasiłek, o którym mowa w art. 32 ust. 1 tej ustawy, nie przysługuje.,

d)      dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

3. Rada Ministrów może, w celu przeciwdziałania COVID-19, w drodze rozporządzenia, określić dłuższy okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego niż wskazany w ust. 1 i 1a lub, biorąc pod uwagę okres na jaki zostały zamknięte żłobki, kluby dziecięce, przedszkola, szkoły, placówki pobytu dziennego oraz inne placówki lub okres niemożności sprawowania opieki przez nianie lub opiekunów dziennych;

4)       po art. 4 dodaje się art. 4a w brzmieniu:

Art. 4a. 1. W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, osobie, o której mowa w art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2020 r. poz. 174), przysługuje zasiłek opiekuńczy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

• 1)       dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa;
• 2)       dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
• 2. Zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ust. 1, przysługuje przez okres nie dłuższy niż 14 dni.
• 3. Zasiłek opiekuńczy za każdy dzień wynosi 1/30 kwoty emerytury podstawowej w rozumieniu art. 6 pkt 7 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
• 4. Do przyznawania i wypłaty zasiłku opiekuńczego, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
• 5. Zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ust. 1, finansowany jest z budżetu państwa za pośrednictwem Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
• 6. Do zasiłku opiekuńczego, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się art. 29 ust. 10 i 12 oraz art. 52 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, z późn. zm⁾).
• 7. Rada Ministrów może, w celu przeciwdziałania COVID-19, w drodze rozporządzenia, określić dłuższy okres pobierania zasiłku opiekuńczego niż wskazany w ust. 2, biorąc pod uwagę okres na jaki zostały zamknięte żłobki, kluby dziecięce, przedszkola, szkoły, placówki pobytu dziennego oraz inne placówki lub okres niemożności sprawowania opieki przez nianie lub opiekunów dziennych;

Najważniejsze zmiany to:

• wydłużenie okresu dodatkowego okresu zasiłku chorobowego do 14 dni, z zastrzeżeniem, że „Rada Ministrów może, w celu przeciwdziałania COVID-19, w drodze rozporządzenia, określić dłuższy okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego”,
• poszerzenie kręgu osób uprawnionych do dodatkowego zasiłku opiekuńczego za czas zamknięcia szkół o osoby opiekujące się niepełnosprawnymi, w tymi dorosłymi, a dokładnie dzieckiem powyżej 8 lat, legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego
• dodanie zasiłku opiekuńczego dla osób, o których mowa w art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
• poszerzenie kręgu osób uprawnionych do dodatkowego zasiłku opiekuńczego o rodziców, których dziećmi opiekowała się niania lub dzienny opiekun jednak pod warunkiem, że rodzice zawarli z nianią lub dziennym opiekunem umowę uaktywniającą.

Wnioski o dodatkowy urlop opiekuńczy od 26 marca rozpatrywane są dopiero po wejściu w życie nowych przepisów, czyli w kwietniu.

Dane na dzień:  26 marca 2020 r.
Aktualnie trwają prace nad nią prace. Nowe rozwiązania wprowadzające dodatkowy zasiłek opiekuńczy mają obowiązywać z mocą wsteczną od 26 marca 2020 r. do dnia 10 kwietnia 2020 r.

W ustawie tej, rodzicom lub opiekunom prawnym dzieci w wieku do lat 8 tj. nie dłużej niż do dnia poprzedzającego ósme urodziny dziecka, będzie przysługiwał dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola, szkoły lub klubu dziecięcego.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy na czas opieki nad dzieckiem w związku z zamknięciem żłobka - klubu dziecięcego - przedszkola - szkoły z powodu COVID-19. Co trzeba o nim wiedzieć?

W związku z tym po 25 marca br. - do czasu wejścia w życie ustawy - osoba, która chce wystąpić o dodatkowy zasiłek opiekuńczy na okres dłuższy niż 14 dni może zrobić to tak, jak dotychczas. Pracownik lub zleceniobiorca składa oświadczenie do swojego płatnika składek np. pracodawcy, zleceniodawcy, zaś osoba prowadząca działalność pozarolniczą – bezpośrednio ZUS

Ważne jest, że rodzic, który wykonuje pracę zdalną, nie może zapewnić opieki dziecku. Zatem drugiemu rodzicowi przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, zaś pracownik za okres postoju nie otrzyma dodatkowego zasiłku opiekuńczego, ponieważ zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Wątpliwości budzi fakt, że zasiłek opiekuńczy przysługuje dla rodziców dzieci do lat 8. Co zatem z 9, 10 czy nawet 11 letnimi dziećmi? Czy one nie wymagają opieki rodziców? Czy na przykład rodzice mają brać opiekę nad „chory dzieckiem”?  Niestety ustawa, zapewne ze względów finansowych, tego problemu opieki nad dziećmi w ogóle nie podejmuje.

Chcesz się podzielić informacjami, potrzebujesz wsparcia? Dołącz do działu o koronawirusie na forum babyboom.pl oraz w dziale poświęconym koronawirusowi. Bieżące informacje można znaleźć na: gov.pl/koronawirus