Minisiu jeszcze jedno - może to suche fakty, ale mogą troszkę pomóc.
Zarówno dla osób składających wnioski, jak i dla Sądu najwyższą trudnością w podobnych sytuacjach jest zwykle ustalenie wysokości alimentów. Przesłanki ustalenia kwoty alimentów są zawarte w art. 135 kro. Decydują o niej zarówno okoliczności zachodzące po stronie uprawnionego, jak i zobowiązanego.
Można spotkać się z opiniami, że w Polsce orzeka się niskie alimenty. Istotnie, Sądy rzadko zasądzają kwoty przewyższające 2,5 tys. zł. Nie wynika to jednak z przepisów, czy przyjętej linii orzeczniczej, a z faktu, że osoby, które mają płacić alimenty nie są wstanie ponieść wyższych kosztów.
Po stronie dziecka kwota alimentów musi wynikać z usprawiedliwionych potrzeb. I nie chodzi tu wyłącznie o dostarczenie środków potrzebnych do zamieszkania i wyżywienia. Usprawiedliwione potrzeby dotyczą nie tylko sfery materialnej życia, ale również intelektualnej. Tym samym usprawiedliwioną potrzebą może być wyjście do teatru lub filharmonii, uczestniczenie w różnych kursach i szkoleniach itd. Przy czym istotnym jest, na jakim poziomie prowadzi życie osoba zobowiązana do płacenia do alimentów. Dziecko powinno mieć zapewnione życia na zbliżonym poziomie (z uwzględnieniem jego wieku i potrzeb).
Aby ustalić wysokości alimentów Sąd musi uzyskać dane dotyczące kosztów utrzymania dziecka. W tym celu należy przedstawić koszty związane z czynszem, mediami, wyżywieniem, nauką, środkami czystości, lekarstwami i ogólnie opieką medyczną, innymi potrzebami dziecka wynikającymi z jego wieku, uzdolnień, zainteresowań.
Możliwości zarabiania osoby zobowiązanej
Drugim kryterium wyznaczającym wysokość alimentów są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanej osoby. Szczególną uwagę należy zwrócić na sformułowanie "możliwości", czyli - nie faktycznie osiągane dochody. Może się zdarzyć, że zobowiązana osoba świadomie nie osiąga dochodów aby nie płacić lub płacić niższe alimenty.
W tym zakresie Sąd będzie oceniał możliwości zarobkowe poprzez uwzględnienie wykształcenia, doświadczenia zawodowego, sytuacji na rynku pracy, stanu zdrowia zobowiązanej osoby.
W razie zmiany stosunków majątkowych tego rodzica, który ma płacić alimenty, można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 kro). Przy czym ustawodawca zabezpieczył Sąd w przypadkach dobrowolnego pogorszenia sytuacji osoby, na której ciąży obowiązek płacenia alimentów.
Jeżeli w przeciągu trzech lat poprzedzających ustalenie wysokości alimentów osoba ta dobrowolnie pozbyła się majątku lub podjęła zajęcie mniej dochodowe, niż wykonywane uprzednio, Sąd ma prawo nie uwzględnić tej zmiany i orzec o alimentach w wysokości odpowiadającej poprzednim stosunkom (art. 136 kro).
Ugoda miedzy rodzicami
W sprawach o alimenty możliwe jest zawarcie pomiędzy stronami ugody. Sąd będzie namawiał strony do tego, aby taka ugoda została zawarta. Korzystniej jest bowiem, gdy kwota alimentów została ustalona przez strony samodzielnie, a nie narzucona im z góry przez Sąd. Ugoda taka zostaje spisana w protokole rozprawy, odczytana przez Sąd i podpisana przez strony. W praktyce do zawarcia umów dochodzi stosunkowo rzadko z uwagi na złożoność konfliktów rodzinnych, które są jednym ze źródeł konieczności sądowego ustalania alimentów.
Roszczenie alimentacyjne przedawnia się po upływie lat trzech. Dla sytuacji wyjątkowych zwykło się jednak przywoływać zasady współżycia społecznego, z których może wynikać zasądzenie alimentów, o które roszczenie już się przedawniło.