Pracowniczy Program Emerytalny to jedna z form dodatkowego wynagradzania pracowników przez pracodawcę. Funkcjonuje głównie w dużych firmach i korporacjach, którym zależy na przyciągnięciu i utrzymaniu dobrych pracowników. Dla firm małych lub mających finansowe kłopoty takie dowartościowywanie pracowników, szczególnie w sytuacji wysokiego bezrobocia, jest zbyt kosztowne, a więc w związku z tym – zdecydowanie rzadziej spotykane.

PPE jest swoistą, grupową formą III filaru emerytalnego. Uczestnicząc w nim – zbieramy pieniądze na przyszłą emeryturę. Decyzję o utworzeniu programu podejmuje pracodawca w porozumieniu z przedstawicielami pracowników. Udział w PPE jest dobrowolny – nie można nikogo do tego zmusić. Jeśli jednak tylko mamy taka możliwość – powinniśmy z niej skorzystać. Warto.

Dla potrzeb funkcjonowania programu powoływane jest Pracownicze Towarzystwo Emerytalne. Możliwe jest też przyłączenie się do innego, już funkcjonującego funduszu emerytalnego. Podobnie jak w przypadku komercyjnych kont emerytalnych prowadzonych przez instytucje finansowe czy ubezpieczeniowe, pieniądze są inwestowane w akcje i/lub obligacje i w ten sposób pomnażane. Istotną cecha są tu jednak zdecydowanie niższe prowizje pobierane za zarządzanie środkami. Tym samym – inwestowana jest większa część składki.    

Zasady ogólne polegają programu polegają na tym, że pracodawca zobowiązuje się do odprowadzania co miesiąc na konto emerytalne pracownika określonej składki. Wysokość tej składki ustalana jest w umowie powołującej dane PPE . Najczęściej stanowi ona ustalony procent pensji, ale może też być to jednakowa kwota dla wszystkich pracowników. Zależy to od szczegółowych zapisów umowy zawartej pomiędzy pracodawcą i pracownikami. Istotne jest to, że nie może przekraczać 7% wynagrodzenia pracownika.     

Dodatkowo – każdy z uczestników programu może też zadeklarować własną składkę, również trafiającą na konto. Wysokość takich dobrowolnych wpłat też jest ograniczona – do 150% średniego wynagrodzenia gospodarce.
Pracownicze Programy Emerytalne są bardzo ciekawym rozwiązaniem, korzystnym zarówno dla firmy jak i zatrudnionych w niej pracowników. Pracodawca w ten sposób spełnia naturalny postulat pracowników, zwiększając im wynagrodzenie za pracę. Jednocześnie jednak nie ponosi tu żadnych kosztów dodatkowych, gdyż składka ta nie jest obciążona narzutem na ubezpieczenie społeczne. Poza tym, w sytuacji chwilowych zatorów płatniczych czy problemów finansowych – łatwiej jest wynegocjować z pracownikami czasowe zawieszenie składki odprowadzanej na konto emerytalne niż uzyskać przyzwolenie na obniżanie pensji czy zwalnianie części pracowników.     

A co z tego ma pracownik? Przecież na co dzień nie ma więcej pieniędzy, w dodatku sama składka pracodawcy wchodzi do podstawy opodatkowania. Patrząc jednak w nieco dłuższej perspektywie czasowej warto pamiętać, że odkładanie środków z myślą o przyszłej emeryturze jest obecnie koniecznością i nie da się o tym nie myśleć. Może więc łatwiej będzie, gdy pieniądze te wpływają na nasze konto emerytalne niejako w tle, za naszymi plecami? Dotyczy to także dobrowolnej składki dodatkowej, potrąconej bezpośrednio z pensji. Mając je w ręku nigdy nie wiadomo, czy nie pojawi się jakaś bieżąca pilna potrzeba, która odsunie składkę emerytalną „na lepsze czasy”.

Szczegółowe zapisy umowy PPE w danym przedsiębiorstwie mogą być różne. Standardem jednak jest to, że uczestnikami programu mogą być tylko pracownicy danej firmy. Oznacza to, że z chwilą zmiany pracy – nasz udział w programie się kończy. Oczywiście zgromadzone środki nadal są zapisane na naszym koncie i nadal są inwestowane, ale nie trafiają już na nie żadne dodatkowe składki. Można je tak zostawić – zawsze jakieś zyski z nich się uzbierają. Wrócą do nas i to bez potrąconego podatku w chwili osiągnięcia wieku emerytalnego.         

Istnieje także możliwość transferu. Najprościej – do innego Pracowniczego Towarzystwa Emerytalnego. Jeśli jednak nasz nowy pracodawca nie prowadzi takiego programu – musimy poszukać Indywidualnego Konta Emerytalnego w którejś z instytucji finansowej. Po założeniu IKE – u byłego pracodawcy składamy po prostu zlecenie transferu funduszy. Mając pieniądze na koncie IKE możemy dalej dopłacać własne środki, zwiększając tym samym nasze szanse na bezpieczną przyszłość.

Marzanna Szulta