Paracetamol jest uznawany za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy dla ciężarnych. Okazuje się jednak, że środek może zaburzać rozwój neurologiczny płodu. Badania potwierdziły, że istnieje związek między stosowaniem paracetamolu przez kobietę w ciąży a autyzmem i ADHD u dziecka.
Szacuje się, że w krajach rozwiniętych od 46 do 56% ciężarnych zażywa paracetamol, inaczej acetaminofen, który jest uważany za najbezpieczniejszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy dla kobiet w ciąży i dzieci. Jednak coraz więcej dowodów łączy prenatalną ekspozycję na paracetamol z gorszą wydajnością poznawczą, większą liczbą problemów behawioralnych oraz objawami ASC (zaburzenia ze spektrum autyzmu) i ADHD (zespół deficytu/nadpobudliwości psychoruchowej).
Naukowcy z Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal) przeprowadzili badanie, które analizowało związek między stosowaniem paracetamolu (acetaminofenu) przez matkę w czasie ciąży a zaburzeniami u dziecka. Mowa o takich jednostkach jak zespół deficytu/nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) i zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASC) u ich dzieci.
Badania objęły ponad 70 000 dzieci (73 881) w wieku 4-12 lat w sześciu grupach wielu krajów europejskich: Wielkiej Brytanii, Danii, Holandii, Włoch, Grecji i Hiszpanii. Analizowano dane dotyczące ekspozycji na paracetamol w okresie prenatalnym lub poporodowym. Każdy z uczestników wykazywał przy tym co najmniej jeden objaw zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi lub zaburzeń ze spektrum autyzmu. W zależności od grupy od 14% do 56% matek przyznało, że przyjmowało paracetamol w czasie ciąży.
Analizy dowiodły, że dzieci narażone na działanie paracetamolu przed urodzeniem były o:
- 19% bardziej narażone na wystąpienie objawów ASC,
- 21% bardziej narażone na objawy ADHD
niż te, których matki nie zażywały paracetamolu w ciąży.
Naukowcy potwierdzili tym samym zależność sygnalizowaną przez wcześniejsze badania, które wskazywały niekorzystny wpływ leku na rozwój układu nerwowego (o może skutkować zaburzeniem uwagi, nadpobudliwością i obniżonym IQ). Dopiero teraz jednak udało się dokonać analizy większej liczby i lepszej jakości danych oraz określić.
- Nasze wyniki odnoszą się do niektórych słabych punktów poprzednich metaanaliz - skomentował dr Jordi Sunyer, badacz z ISGlobal. - Biorąc pod uwagę wszystkie dowody dotyczące stosowania paracetamolu i rozwoju neurologicznego dziecka, zgadzamy się z wcześniejszymi zaleceniami wskazującymi, że paracetamol w ciąży powinien być stosowany tylko wtedy, gdy jest to konieczne.
W przypadku chłopców związek między stosowaniem paracetamolu w ciąży a autyzmem i ADHD i autyzmem był tylko nieznacznie silniejszy. W badaniu przeanalizowano również poporodową ekspozycję na paracetamol, nie doszukano się jednak związku między stosowaniem paracetamolu w dzieciństwie a objawami ASC.
Związek między stosowaniem paracetamolu podczas ciąży, a autyzmem i objawami ADHD został popartymi przez nowe badanie opublikowane w European Journal of Epidemiology w artykule „Prenatalna i poporodowa ekspozycja na paracetamol w odniesieniu do spektrum autyzmu oraz objawów deficytu uwagi i nadpobudliwości w dzieciństwie”.