Naukowcy z Icahn School of Medicine na Mount Sinai ostrzegają, że przyjmowanie paracetamolu w ciąży może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń neurorozwojowych u dzieci, w tym autyzmu i ADHD.
To ważna informacja, bo paracetamol jest najczęściej wybieranym lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym w ciąży; sięga po niego ponad połowa kobiet ciężarnych na świecie. Do tej pory uznawano go za najbezpieczniejszą opcję. Najnowsza analiza, obejmująca 46 badań i ponad 100 000 uczestników, podważa jednak ten pogląd i wskazuje, że warto stosować większą ostrożność.
Nasze odkrycia pokazują, że badania o najwyższej jakości częściej potwierdzają związek między prenatalną ekspozycją na paracetamol a wyższym ryzykiem autyzmu i ADHD - wyjaśnia dr Didier Prada z Mount Sinai. - Biorąc pod uwagę, jak powszechnie stosowany jest ten lek, nawet niewielki wzrost ryzyka ma znaczenie dla zdrowia publicznego.
Jak paracetamol może wpływać na rozwój dziecka?
Badacze wskazują na kilka możliwych mechanizmów:
- paracetamol przenika przez łożysko,
- może wywoływać stres oksydacyjny,
- zaburza gospodarkę hormonalną,
- może powodować zmiany epigenetyczne, które wpływają na rozwój mózgu płodu.
Co to oznacza dla przyszłych mam?
Choć badanie nie dowodzi, że paracetamol bezpośrednio powoduje autyzm czy ADHD, wzmacnia rosnące dowody na istnienie związku. Naukowcy apelują, by stosować ten lek w ciąży ostrożnie i krótkotrwale – wyłącznie pod kontrolą lekarza.
Kobiety w ciąży nie powinny samodzielnie rezygnować z leków – podkreśla dr Prada. – Nieleczony ból czy gorączka także mogą być groźne dla dziecka. Kluczowe jest, by decyzje podejmować razem z lekarzem i rozważać również niefarmakologiczne sposoby łagodzenia objawów.
W trosce o mamy i dzieci
Każda przyszła mama wie, jak trudne bywa podejmowanie decyzji dotyczących zdrowia w ciąży. Z jednej strony chcemy zadbać o siebie, z drugiej o bezpieczeństwo dziecka. Informacje takie jak ta mogą budzić niepokój i właśnie dlatego są tak ważne , bo pozwalają nam rozmawiać z lekarzami, świadomie pytać o alternatywy i czuć, że naprawdę chronimy nasze dzieci.
Co dalej?
Badacze zwracają uwagę, że wyniki powinny skłonić do ponownej oceny praktyk klinicznych i wytycznych dotyczących leczenia bólu w ciąży. Potrzebne są też dalsze badania nad bezpiecznymi alternatywami dla przyszłych mam.