Zachęć dziecko do mówienia

Doskonale wiesz, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie, a na osiągniecie kolejnych etapów rozwojowych trzeba cierpliwie czekać. A mimo to, kiedy zbliża się dzień jego pierwszych urodzin, z niecierpliwością wsłuchujesz się w dziecięcy słowotok - chcesz bowiem z niego wyłapać pierwsze słowo malucha. Respektując indywidualne tempo rozwoju dziecka, możesz jednak aktywnie zachęcać je do mówienia, i to niemal od pierwszych dni jego życia.

Zanim dziecko zacznie wypowiadać słowa, musi przejść przez etap głużenia (od około 2 miesiąca życia niemowlę wymawia: g, gli, k), i gaworzenia (od około 4 miesiąca niemowlę wypowiada sylaby: ma, ta, ba).

Możesz powtarzać dźwięki, które dziecku uda się wymówić- powodujesz tym samym pobudzenie słuchowe i słowną reakcję malucha, a i dziecko ucieszy się, że słyszy to, co umie powiedzieć. Jednak prawdziwe pole do popisu masz wtedy, kiedy dziecko jest już nieco starsze.

Nazywaj rzeczy

Gdy pociecha chwyta cię za nos- powiedz, że „to nos”. Gdy bawicie się pluszakiem opisuj-  „to jest miś, tu ma oczko, tu nosek, a tu czerwoną bluzeczkę w zielone kropki”. Kiedy siadacie do obiadu- pokazuj i nazywaj przedmioty- w ten sposób uczysz jak kojarzyć słowo z obrazem i przedmiotem. Nowe słowa powtarzaj wiele razy.

Zadawaj pytania

Oglądając książeczkę lub zabawkę możesz zadawać pytania: „gdzie miś ma nosek?”, a malec będzie wskazywał odpowiedź. Uwaga- badania wykazały istnienie silnego związku pomiędzy ilością czasu poświęcanego przez rodziców na „dialog” z dzieckiem, a intelektualnym rozwojem dziecka.

Mów tak, jak chciałabyś, by mówiło twoje dziecko

bowiem to do ciebie maluch uczy się mówić i to ty utrwalasz jego wzorce. Mów spokojnie, powoli i wyraźnie; nie zdrabniaj przesadnie - niech marcheweczka zostanie jednak marchewką, a „cio bobaśku” niech odejdzie w zapomnienie. Używaj wszystkich, nie tylko najprostszych słów.

Bądź komentatorem

Opowiadaj maluchowi o wszystkim, co je otacza, mów jak najwięcej i jak najczęściej- bądź po prostu komentatorem waszego życia. Uwaga-badania wykazały, że jakość i ilość werbalnych interakcji bezpośrednio wpływa na to, jak szybko Twoje dziecko nauczy się mówić.

Baw się dźwiękami

Pokazując dziecku zwierzę, pod obrazek podłóż glos- używaj słów dźwiękonaśladowczych: „kwa, kwa”, „miau miau” czy „ hau, hau”- przy okazji nauki rozbawisz też malucha.

Bądź narratorem

Kup książeczki, te pierwsze, plastikowe z miękkimi stronicami i te poważniejsze - tekturowe. Oglądajcie je wspólnie. Tobie przypadnie rola narratora - opisuj zatem wszystko, co widzisz: „To jest chłopiec. Chłopiec bawi się piłką. Piłka jest czerwona”. W ten sposób maluch uczy się nowych słów.

Powtarzaj się

Wydaje ci się, ze oglądanie dziesiąty raz tej samej książeczki opatrzonej tym samym twoim komentarzem jest nudne? Nie dla malucha - on lubi to, co jest mu znane, a dzięki powtórzeniom wszystko szybko zapamiętuje.

Słuchajcie muzyki, śpiewaj piosenki

Włączaj muzykę, którą lubisz- pamiętaj tylko, żeby nie była zbyt głośna. Śpiewaj piosenki nawet wtedy, kiedy uważasz, ze zdecydowanie nie powinnaś- dla dziecka twój głos jest i tak najpiękniejszy. Możesz też „uczyć” dziecko prostych piosenek jak choćby „Wlazł kotek na płotek”- powtarzając ją wiele razy ćwiczysz pamięć szkraba.

Karm piersią (jeśli możesz) i zwracaj uwagę na sposób jedzenia

Ssanie jest dobrym ćwiczeniem dla aparatu mowy - dla języka, warg i policzków. Jeśli dziecko wkłada do buzi paluszki, pozwól mu na to (podawaj też gryzaka). Od szóstego miesiąca niech próbuje samo jeść, a gdy go karmisz, wsuwaj łyżeczkę do ust poziomo, nie pod kątem. Uwaga-zaburzenia połykania i żucia mogą poprzedzić zaburzenia mowy.

Ciesz się każdym słowem

Zachęcaj dziecko do mówienia, chwal je- ale nie zmuszaj go do niczego i nie popędzaj. Zachwyt i radość mamy nad choćby najmniejszym osiągnięciem to najlepsza zachęta dla malca. Kiedy dziecko zobaczy twą radość, wie, że warto się starać.

Niech maluch widzi jak mówisz

Od samego urodzenia dzieci uwielbiają patrzeć na innych, lubią też. gdy się do nich mówi. Świetną zabawą będzie zatem dla malca obserwowanie twojej twarzy wtedy, gdy coś opowiadasz- dziecko przyglądając się, uczy się otwierać usta i właściwie układać je do różnych dźwięków.

Recytuj (czytaj) wierszyki

Czytanie (lub recytowanie) prostych, krótkich wierszyków doskonale wyrabia słuch i ćwiczy pamięć dziecka; dzieciaki dobrze bawią się przy rytmicznych wierszykach jak „Siała baba mak”, „Sroczka kaszę warzyła” i szybko je zapamiętują.

Przypomnij sobie wyliczanki i zabawy słowno-dotykowe

Dzieciaki uwielbiają rytmiczne wyliczanki, wierszyki (choćby i te bez sensu), zabawy słowno-dotykowe (których treści towarzyszą zabawne gesty)-  „Idzie kominiarz po drabinie”. Dzięki niewyszukanym zabawom w „kosi łapki”, robienie pa, pa czy klaskanie– maluszek dodatkowo opanuje rozumienie poleceń.

Zachęcaj do posługiwania się mową

Postaraj się, by maluch powoli zamieniał gesty na słowa (oczywiście w miarę swoich możliwości) i  jeśli pokazuje paluszkiem pokój obok spytaj, czy chcesz, żebyście poszli właśnie TAM?

Dobrej zabawy przy zachęcaniu maluszka do mówienia życzy mama roczniaka, który swoje pierwsze słowo już wypowiedział i stosuje. Brzmi ono: ”nie”.