Czy jedzenie piasku jest niebezpieczne dla dziecka?

 W piaskownicy i na plaży często spotkasz maluszki, które przypadkowo lub celowo chrupią piaszczyste ziarenka. Zwłaszcza dla niemowląt, które poznają świat za pomocą dotyku, tego typu eksperymentwanie jest codziennością. Dlatego warto wiedzieć, czy jedzenie piasku jest niebezpieczne dla dziecka?

Podobno, jeśli jest to piasek oczyszczony, to ryzyko teoretycznie spada. Niestety jedzenie piasku zarówno z piaskownicy, jak i z najpiękniejszej i pozornie najczystszej plaży niesie ze sobą zagrożenia.

Warto wiedzieć, że o ile akweny wodne często monitoruje się pod kątem zanieczyszczeń bakteryjnych, to rzadko dotyczy to plaż. Tymczasem z badania opublikowanego w 2013 roku w Epidemiology  wynika, że gęstość bakterii kałowych  w piasku potrafi być od 2 do 38 razy wyższa niż w wodzie. Czym zatem grozi jedzenie piasku?

Jedzenie piasku przez dzieci a choroby jelitowe

Gram-ujemne pałeczki jelitowe Escherichia coli (E. coli) znajdziesz nie tylko we florze bakteryjnej jelita grubego człowieka, ale również w różnych środowiskach, w których przebywasz, np. łazienkach, przychodniach, piaskownicach, itp. Niestety poza nieszkodliwymi szczepami są również te chorobotwórcze.

Występują one również w zanieczyszczonym piasku prowadząc do rozwoju infekcji żołądkowo-jelitowych. Ponieważ choroby jelitowe do organizmu często trafiają poprzez transmisję przez usta, więc kiedy maluch bawi się na plaży lub w piaskownicy ryzyko wzrasta.

Enteropatogenne szczepy Escherichia coli (EPEC)wywołują biegunki głównie u małych dzieci, w tym u noworodków i niemowląt. Po krótkim okresie wylęgania (1-2 dni) rozwija się biegunka pochodząca z jelita cienkiego. Stolce często zawierają śluz, jednak zwykle nie zawierają krwi. Biegunka ma charakter samoograniczający się i trwa 5-15 dni, rzadko dłużej do 7 tygodni. 

Piasek i toksoplazmoza

Pamiętasz, jak w ciąży przestrzegano cię przed zakażeniem zwanym toksoplazmozą? Zarazić się można między innymi przez kontakt z odchodami chorego kota. Zdrowe dzieci po zakażaniu toksoplazmozą mogą mieć niewielkie objawy, np. powiększone węzły chłonne przez kilka tygodni, natomiast u dzieci z obniżoną odpornością mogą rozwinąć się choroby układu nerwowego. Dlatego na plaży warto mieć preparat odkażający, a po wyjściu z piaskownicy szybko wymyć ręce.

Piasek i pasożyty?

Wystarczy, że maluch połknie niewielką ilość piasku, w którym znajduje się jaja Toxocara canis, czyli glisty psiej, żeby stać się nowym domem dla tych pasożytów. U człowieka rozwój glist zatrzymuje się na poziomie larw, które trafiają do wątroby, a czasem do innych narządów, np. otrzewnej czy płuc. W przypadku schorzenia mogą się pojawiać bóle brzucha, głowy, różne wysypki na skórze i reakcje alergiczne. Podstawowym badaniem potwierdzającym toksokarozę jest stwierdzenie w testach serologicznych dodatnich przeciwciał w surowicy krwi.

O ile tokskaroza występuje statystycznie rzadko, to jeśli chodzi o owsicę...Ta jest powszechną przypadłością u dzieci. Do zakażenia dochodzi poprzez połknięcie jaj pasożyta. Wystarczy, że dziecko ma z nimi kontakt i  włoży brudne ręce do buzi. Podstawowym objawem wskazującym na zakażenia jest świąd w okolicy odbytu, dodatkowo może dojść brak apetytu, pojawić się bóle brzucha i luźniejsze stolce. Dziecko często staje się drażliwe i trudno mu się dziwić.

 W jaki sposób dbać o bezpieczeństwo dziecka bawiącego się w piasku? Eksperci rekomendują:

• Jeśli masz domową piaskownicę zawsze przykrywaj ją co noc, aby różne zwierzęta nie zrobiły sobie z niej toalety.
• Jeśli w ciągu dnia spadnie deszcz i piasek zmoknie, pozwól mu wyschnąć, bo mokry stanowi dobre podłoże dla rozwoju bakterii.
• Piasek zmieniaj najlepiej 2 razu w roku, a jeśli pies, kot lub nawet twój maluszek załatwi w nim swoje potrzeby – wymień go od razu.  
• Zawsze po zabawie w piasku myj dzieciom ręce, a na plaży możesz użyć środka do dezynfekcji rąk lub mokrych chusteczek.
• Jeśli zabrałaś do piaskownicy lub na plażę jedzenie dla maluszka - weź ze sobą łyżkę, widelczyk, niekapek i coś do wytarcia rąk. Staraj się, żeby dziecko nie dotykało jedzenia i buzi brudnymi raczkami.
• Do piaskownicy kupuj piasek z atestem. Piasek posiadający atest PZH jest przebadany pod kątem: bakteriologicznym, sanitarnym, higienicznym oraz promieniotwórczym. Pomimo, że jest bezpieczniejszy, to może stwarzać ryzyko zadławienia lub spowodować niedrożność jelit.

Po powrocie z plaży lub placu zabaw wymyj zabawki wodą z mydłem. Trzymaj je oddzielnie od zabawek, którymi dziecko bawi się w domu.

Z badań wynika, że zakażenia jelitowe po pobycie na plaży rzadziej występują po budowaniu zamków z piasku, czy robieniu babek, niż zabawach w zakopywaniu delikwenta.