Zastój pokarmu

Twoje piersi stały się obrzmiałe i bolesne, nie wypływa z nich pokarm lub pojawia się, ale w minimalnych ilościach. Twoje dziecko jest głodne, a ty – zdezorientowana.

Spokojnie! Zastój pokarmu, bo o nim mowa, to dolegliwość, na którą często skarżą się karmiące mamy. Dobra wiadomość jest taka, że szybko można sobie z nim poradzić, a i sprawić, by nie powrócił.

Objawy zastoju pokarmu

Zastój pokarmu to sytuacja, kiedy mleko nie może wypłynąć z piersi bądź wypływa z niej, ale w bardzo subtelnych ilościach. Pomimo tego, że masz pokarm, nie możesz nakarmić dziecka. To efekt zatkania przewodu mlecznego. Piersi, nie tylko podczas karmienia maluszka, mogą boleć. Są twarde, obrzmiałe, przepełnione, zaczerwienione i często cieplejsze niż reszta ciała.

Przyczyny zastoju pokarmu

Przyczyną zastoju pokarmu jest nieprawidłowe odprowadzanie mleka z piersi. Najczęściej stoi za tym:

• niewłaściwa pozycja karmienia,
• zła technika ssania malucha,
• niewystarczające opróżnianie piersi (dokarmianie malucha mlekiem modyfikowanym, niewystarczająco częste przystawianie dziecka do piersi, niewystarczająco długie karmienie),
• powikłanie po nawale pokarmu (który pojawia się kilka dób po porodzie),
• podejmowane próby odstawiania dziecka od piersi (zbyt wczesne),
• nagłe wprowadzenie długich przerw między karmieniami,
• stres i zmęczenie mamy,
• uraz piersi,
• zbyt ciasny biustonosz.

Jak sobie radzić z zastojem pokarmu?

W przypadku zastoju pokarmu trzeba szybko przejść do działania i przeprowadzić je dwutorowo: udrożnić przewody mleczna i ułatwić wypływ mleka z piersi oraz zmniejszyć obrzęk i dyskomfort piersi. Co robić?

• Często przystawiać dziecko do piersi – także tej, którą dotknął zastój. Mało tego - karmienie rozpoczynać właśnie od niej.
• Przed karmieniem ogrzać pierś – wziąć ciepły prysznic, zrobić ciepły okład (to ułatwia wypływ mleka z piersi).
• Zrobić bardzo delikatny masaż piersi w kierunku brodawki, by pobudzić wypływ pokarmu (zwłaszcza przed i podczas karmienia).
• Przed karmieniem odciągnąć nieco mleka (by ułatwić dziecku chwycenie brodawki)
• Prawidłowo przystawiać dziecko do piersi. Znaleźć wygodną pozycję, ale i taką, która ułatwi dziecku chwycenie brodawki (np. pozycja „spod pachy”).
• Po karmieniu zrobić okład ze schłodzonych liści kapusty (warto trzymać je w zamrażarce, tak na wszelki wypadek).
• Przyłożyć schłodzony kompres żelowy (sprawdzi się lód zawinięty w ręcznik, ale możesz kupić kompres w aptece).
• Zrobić okład z napęczniałego w ciepłej wodzie siemienia lnianego.
• Zażyć środek przeciwbólowy (bezpieczny dla karmiących mam).
• Pić herbatkę z melisy.
• Próbować zrelaksować się, odstresować.
• Odciągać mleko miedzy karmieniami, ale tylko taką ilość, by poczuć ulgę. Odciąganie większej ilości mleka będzie pobudzać laktację.

Czego nie robić podczas zastoju pokarmu?

Choć pokusa jest silna, nie możesz:

• Masować i uciskać piersi – silny ucisk może doprowadzić do uszkodzenia pęcherzyków i przewodów mlecznych, a także do powstawia ropnia.

• Bandażować piersi (choć taki szalony pomysł może ci podsunąć babcia lub starsza ciocia)

• Odciągać pokarmu.  Całkowite opróżnianie piersi pobudzi laktację, co utrudnia likwidację zastoju.

Komplikacje i powikłania

Zastój pokarmu sam nie minie. Jeśli nie podejmiesz działań, nie tylko nie unikniesz bólu i problemów z karmieniem, ale możesz doprowadzić do zapalenia piersi i powstania ropnia, co zagraża twojemu zdrowiu. Jeśli zastój pokarmu nie mija, pojawiają się gorączka, dreszcze, osłabienie, zgrubienie lub guz w piersi, zgłoś się do lekarza.

Co robić, by uniknąć zastoju pokarmu?

• Przystaw dziecko do piersi jak najszybciej po porodzie.
• Karm maluszka na żądanie.
• Karm dziecko w spokojnej atmosferze, w wygodnej dla was pozycji. Nie spiesz się.
• Upewnij się, że dziecko dobrze chwyta pierś, najada się.
• Staraj się być mamą zrelaksowaną i spokojną.