Opuchlizna i obrzęki w ciąży. Jak sobie z nimi poradzisz?

Opuchlizna, obrzęki w ciąży. Jak sobie z nimi poradzisz? + [video]

Artykuł sprawdzony przez specjalistę: Dr n. med Tomasz Zającspecjalista ginekologii, położnictwa i ultrasonografii
redakcja babyboom.pl
Ostatnie zmiany: 31 lipca 2021
Opuchlizna i obrzęki w ciąży. Jak sobie z nimi poradzisz?

Puchnięcie lub obrzęk nóg i rąk to normalnym objawem ciąży i chociaż najczęściej występują w II i III trymestrze, moga się pojawiac praktycznie od samego pocżatku ciąży. Odpowiadają za nie oczywiście hormony oraz zwiększająca się objętość płynów ustrojowych, które  zapewniają dziecku dostarczenia niezbędnych składników odżywczych i tlenu. 

Jakie są przyczyny obrzęków w ciąży?

W wyniku nagromadzania płynów, soli i innych substancji w trakcie ciąży, swoją objętość zwiększa każda komórka organizmu. Wzrasta też objętość krwi krążącej w naczyniach oraz prawie o połowę - objętość osocza. Podczas leżenie 'na wznak' lub na prawym boku zwiększa się ucisk, który upośledza odpływ krwi z kończyn dolnych. Dlatego staraj się kłaść na lewym boku.

Nie martw się jednak przesadnie, ponieważ po porodzie nadmiar wody wchłoną naczynia krwionośne, a jej nadmiar zostanie przefiltrowany przez nerki i wydalony wraz z moczem. Mechanizm ten ma zapobiec hipowolemii, to jest nadmiernej utracie płynów z naczyń krwionośnych.

Przyszłe mamy często mają wrażenie, że urosły im stopy. Przyczyną tego może być zatrzymywanie wody w organizmie oraz ogólne rozluźnienie więzadeł. Stopy stają się obrzęknięte także dlatego, że gdy kobieta siedzi, rosnąca macica uciska żyły biodrowe. Krew zatrzymuje się w naczyniach nóg i nie może powrócić do serca. Część wody, która wchodzi w jej skład, przenika wówczas z naczyń do tkanek miękkich, tworząc tzw. obrzęki zastoinowe.

Puchnięcie lub obrzęk nóg i rąk to normalnym objawem ciąży i chociaż najczęściej występują w II i III trymestrze, mogą się pojawiać praktycznie od samego początku ciąży. Odpowiadają za nie oczywiście hormony oraz zwiększająca się objętość płynów ustrojowych, które  zapewniają dziecku dostarczenia niezbędnych składników odżywczych i tlenu.

reklama

Co jeszcze zwiększa ryzyko powstania obrzęków w czasie ciąży?

  • Długotrwałe stanie lub siedzenie
  • Wysokie temperatury na zwenątrz
  • Zbyt duże spożycie sodu (ogranicz sól)
  • Spożywanie napojów z kofeiną
  • Niedobór potasu

Jak zapobiegać lub zmniejszyć obrzęki w ciąży?

  • Unikaj pozostawania długo w jednej pozycji
  • Zrezygnuj podczas siadania z zakładania nogi na nogę
  •  Pij dużą ilość wody, aby wypłukać nadmiar sodu
  • Chodź w luźnych ubraniach, najlepiej z naturalnych tkanin
  • Leżąc lub siedząc staraj się trzymac nogi powyżej poziomu bioder
  • Śpij na lewym boku
  • Staraj się codziennie spacerować. Uwaga zbyt duzy wysiłek fizyczny może zwiększyć obrzęki.
  • Rób letnie kąpiele (zadbaj o swoje bezpieczeństwo w trakcie)
  • Mocz nogi w misce z chłodną wodą (uważaj, żeby się nie przeziębić)        
  • Siedząc lub leżąc staraj się kręcić raz jedną raz drugą stopą
  • Do diety włącz seler, pietruszkę, jabłka  na poprawę krążenia i wsparcie pracy nerek  
  • Unikaj słonych przekąsek
  •  Pamiętaj o wygodnych butach – zapomnij o tych, które maja wąskie noski, są ciasne, mają wysoki obcas bądź uszyte są z nieoddychającego materiału.
  • Spotkaj się z fizjoterapeutą. Być może zaleci ci manualny drenaż limfatyczny lub kinezyterapię

Wspomagającą metodą leczenia stosowaną w wielu gabinetach fizjoterapeutycznych jest Kinesiology Taping. Dzięki zastosowaniu odpowiedniej właściwości plastrów (zbliżonej do parametrów ludzkiej skóry) można wspomagać efekty terapii przeciwobrzękowej. Plastry aplikowane są na okres 4-5 dni. Technika ta pozwala także na odciążenie skóry, mięśni, więzadła czy powięzi.

reklama

Obrzęki w ciąży - film

Na pytania dotyczące obrzęków odpowiada dr n. med. Tomasz Zając - Twój ginekolog (https://www.facebook.com/doktorZajac):

Kiedy obrzęki  w ciąży są groźne dla zdrowia? 

Są sytuacje, kiedy natychmiast musisz skontaktowac się z lekarzem:

Jeśli pojawi ci się nagły obrzęk rąk, stóp i twarzy, ból głowy, problemy z widzeniem i wymioty. To może być stan przedrzucawkowy Stan przedrzucawkowy objawia się: znacznymi skokami ciśnienia krwi, zatrzymaniu wody w organizmie i obecności białka w moczu.

Lekarz stwierdza stan przedrzucawkowy, gdy u zdrowej kobiety, po 20. tygodniu ciąży, wystąpi białkomocz (≥ 300 mg/dobę), pojawiły się obrzęki kończyn i twarzy, a ciśnienie krwi jest powyżej 140/90 mm Hg. Jeśli lekarze w porę nie zareagują, stan przedrzucawkowy zaostrza się.

Pojawiają się wówczas takie objawy jak: ból i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, zaburzenia świadomości, problemy z widzeniem i nadwrażliwość na światło, zmęczenie, zatrzymanie moczu, skąpomocz (dobowa ilość wydzielonego moczu < 500 ml na dobę), w skrajnych przypadkach dochodzi do rzucawki.

Jeśli obrzękowi towarzyszy zaczerwienienie twarzy, rąk i szyi to może świadczyć o wysokim ciśnieniu tętniczym czyli gestozie. Zatrucie ciążowe może pojawić się już w pierwszym trymestrze ciąży, objawia się wówczas bardzo uciążliwymi nudnościami i wymiotami powodującymi odwodnienie organizmu – w takim przypadku konieczne bywa podanie dożylnie elektrolitów.

Najczęściej gestoza wczesna mija bez leczenia i nie ma wpływu na dalszy przebieg ciąży. Znacznie bardziej niebezpieczna jest gestoza późna pojawiająca się w ostatnim trymestrze ciąży, ktra może doprowadzić do stanu przedrzucawkowego.

Jeśli obrzęk obserwujesz u siebie ponad 24 godziny lub jeżeli pojawia się tylko na jednej kończynie.  

Bibliografia

  1. Mikołajewska E.: Obrzęki limfatyczne – aktualne możliwości terapii, Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja, 2010, 9, 44-48
  2. Obrzęki u kobiet w ciąży – możliwości postępowania fizjoterapeutycznego; Agata Wawryków, Katarzyna Korabiusz, Andrzej Torbe, Anna Lubkowska

Czy ta strona może się przydać komuś z Twoich znajomych? Poleć ją:

Kalendarz ciąży