Przepuklina po porodzie - objawy, przyczyny i leczenie

Niezależnie od tego, czy rodziłaś w sposób naturalny czy przez cesarskie cięcie, może okazać się, że po porodzie pozostała ci po nieprzyjemna pamiątka – przepuklina. To uwypuklenie narządów lub tkanek przez osłabione powłoki brzuszne, zlokalizowane najczęściej w okolicy kresy białej lub blizny po cesarskim cięciu, może powodować dyskomfort, ból oraz nieestetyczne zgrubienie na brzuchu. W takiej sytuacji warto skonsultować się z lekarzem w celu diagnostyki i doboru odpowiedniego leczenia.
Co to jest przepuklina?
Przepuklina to uwypuklenie, które powstaje, gdy narząd lub tkanka tłuszczowa wciska się w otwór lub słaby punkt w mięśniu lub tkance łącznej, przez osłabioną lub uszkodzoną ścianę jamy ciała, w której normalnie się znajduje. Patologia najczęściej dotyczy jamy brzusznej, gdzie fragment jelita lub innego narządu przedostaje się przez osłabione mięśnie lub powięź, tworząc widoczne uwypuklenie pod skórą.
Czym jest przepuklina poporodowa?
Jednym z rodzajów przepukliny jest przepuklina poporodowa, która powstaje wskutek osłabienia powłok brzusznych po ciąży i porodzie. Może wystąpić zarówno po porodzie naturalnym, jak i po cesarskim cięciu. Najczęściej pojawia się w okolicy kresy białej (czyli w linii środkowej brzucha), pępka lub w miejscu blizny po cesarskim cięciu.
Istnieje wiele rodzajów przepuklin. To na przykład:
- przepuklina pachwinowa – najczęstsza, pojawia się w okolicy pachwiny.
- przepuklina pępkowa – występuje w okolicy pępka, często u noworodków i kobiet po ciąży.
- przepuklina brzuszna (pooperacyjna) – pojawia się w miejscu blizny po operacji.
- przepuklina udowa – występuje w okolicy udowej, częściej u kobiet.
- przepuklina przeponowa – dotyczy jamy brzusznej i klatki piersiowej, kiedy narządy przedostają się przez przeponę.
Po porodzie kobiety najczęściej doświadczają przepukliny pępkowej, która powstaje na skutek rozciągnięcia mięśni brzucha w okolicy pępka, przepukliny w okolicach pępka, tak zwana kresa biała, która łączy mięśnie brzucha z obu stron i przepukliny pooperacyjnej – po cesarskim cięciu.
Przepuklina po ciąży - jak wygląda?
Jak wygląda przepuklina poporodowa? Patologia może objawiać się jako wyczuwalne lub widoczne uwypuklenie na brzuchu, które powiększa się przy kaszlu, śmiechu lub wysiłku, może znikać w pozycji leżącej.
Czasami towarzyszy jej ból, uczucie ciągnięcia w okolicy brzucha oraz dyskomfort podczas wykonywania codziennych czynności, także podczas wysiłku, kaszlu lub kichania. W zaawansowanych przypadkach obserwuje się zaczerwienienie czy obrzęk. Zdarza się, że dochodzi do poważniejszych powikłań, takich jak uwięźnięcie przepukliny, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
reklama
Przepuklina po porodzie - objawy
Jakie są objawy przepukliny po porodzie? Najpierw pojawia się uczucie dyskomfortu w miejscu powstawania przepukliny – nie musi nic boleć. Nieco później można pod palcami poczuć uwypuklenie. Pamiętaj, że nie będzie ono wyczuwalne zawsze, a jedynie w chwilach, gdy napinasz mięśnie brzucha: podczas śmiechu czy na przykład kaszlu. Z czasem mogą się pojawić bóle brzucha (np. po wysiłku), a uwypuklenie powiększa się i pojawia się dłużej. Najczęściej można je wcisnąć, ale może się zdarzyć, że nie można już go odprowadzić.
Przyczyny przepukliny poporodowej
Wszystkie rodzaje przepukliny są konsekwencją osłabienia mięśni i tkanek budujących ściany jam ciała oraz nacisku na nie. W ciąży i podczas porodu w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian, które sprzyjają pojawieniu bądź rozwojowi przepuklin. Są to między innymi:
- zmiany hormonalne, które wpływają na słabszą perystaltykę jelit, w rezultacie czego pojawiają się zaparcia i nadmierne ciśnienie wewnątrzbrzuszne w trakcie wypróżnień,
- powiększająca się macica i rosnące dziecko, które wpływają na m.in. na nadmierne rozciągnięcie mięśni brzucha w okolicy pępka,
- poród - czas, kiedy dochodzi do skrajnego wysiłku,
- przyczyną może być także cesarskie cięcie.
Dobra wiadomość jest taka, że pojawienie się przepukliny w ciąży nie wpływa na rozwój dziecka.
Przepuklina po porodzie naturalnym
Przepuklina po porodzie naturalnym może pojawić się w wyniku osłabienia mięśni brzucha i zwiększonego ciśnienia w jamie brzusznej podczas parcia. Najczęściej występuje w okolicy kresy białej, pępka lub rzadziej w pachwinie. Może objawiać się uwypukleniem na brzuchu, bólem lub uczuciem ciągnięcia przy wysiłku.
W zależności od stopnia zaawansowania, leczenie może obejmować ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha lub interwencję chirurgiczną.
Przepuklina po cesarskim cięciu
Przepuklina pooperacyjna najczęściej występuje u osób otyłych oraz kobiet ciężarnych - to częste powikłanie po cesarskim cięciu. Można jej uniknąć nie doprowadzając do nacisku na okolice nacięcia, nie podnosić ciężkich przedmiotów – i to nie tylko bezpośrednio po porodzie, ale dwa miesiące po nim. Nadmierny wysiłek może spowodować zerwanie szwów i doprowadzić do przepukliny.

reklama
Leczenie przepukliny
Przepuklinę leczy się wyłącznie operacyjnie. Niezaopatrzona może stać się przyczyny groźnych powikłań, takich jak uwięźnięcie i zadzierzgnięcie. Pamiętaj, by jej nie zaniedbać - nie leczona może stanowić zagrożenie zdrowia i życia.
Przepuklina może być tak mała, że leczenie jest opcjonalne. Jeśli jednak jest duża, powoduje ból lub stale rośnie, warto poddać się operacji. Wówczas, jeśli zmiana jest niewielka, podczas zabiegu wykorzystuje się tkankę chorego (rana goi się dość szybko). Kiedy przepuklina jest duża, stosuje się siatki chirurgiczne, podtrzymujące mięśnie (proces gojenia jest dłuższy).
Operację wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, a hospitalizacja trwa od 2 do kilku dni – wszystko zależy od oceny stanu pacjenta przez lekarza. Do formy wraca się od miesiąca do 3 miesięcy (w zależności od wieku, wielkości przepukliny i metody operacyjnej).
Czy przepuklina poporodowa może zniknąć sama?
Małe przepukliny mogą się częściowo cofnąć, zwłaszcza jeśli mięśnie brzucha zostaną wzmocnione odpowiednimi ćwiczeniami. Jednak w wielu przypadkach wymagana jest interwencja chirurgiczna.
Przepuklina pępkowa w ciąży - co robić, a czego unikać?
Jeśli podejrzewasz u siebie przepuklinę, koniecznie zgłoś się do lekarza. Jej widoczność sprawia, że nieprawidłowość jest prosta do rozpoznania, nie trzeba przeprowadzać dodatkowych badań (choć zdarza się, że wykonuje się badania USB by sprawdzić, czy np. nie doszło do uwięźnięcia).
Ponieważ przepuklina to nie defekt kosmetyczny czy estetyczna błahostka, a poważna sprawa, naprawdę warto ją zoperować jak najszybciej. Zdarza się jednak, że z jakichś przyczyn musisz na zabieg czekać. Czego nie możesz robić, gdy masz przepuklinę?
- nie podnoś niczego ciężkiego (jeśli musisz coś podnieść, używaj mięśni nóg, nie napinaj mięśni brzucha),
- nie uprawiaj forsujących ćwiczeń,
- podczas kaszlu czy kichania staraj się ją zabezpieczać (np. przytrzymując dłonią),
- proś o pomoc,
- dbaj o dietę bogatą w błonnik, by nie doprowadzać do zaparć. Pij dużo wody,
- odpoczywaj.
Przepuklina po porodzie - podsumowanie
Przepuklina to stan, w którym narządy jamy brzusznej lub ich fragmenty uwypuklają się przez osłabioną ścianę jamy brzusznej na zewnątrz ciała, tworząc widoczne i wyczuwalne pod skórą owalne wybrzuszenia. Najczęściej występuje w okolicach naturalnie słabszych, takich jak pachwina (przepuklina pachwinowa), okolica pępka (przepuklina pępkowa) czy kresa biała (przepuklina kresy białej).
Objawy przepukliny obejmują widoczne uwypuklenie, które może powiększać się podczas kaszlu lub wysiłku, oraz ból lub dyskomfort w miejscu uwypuklenia.
Do czynników predysponujących do powstania przepuklin należą: zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej spowodowane przewlekłym kaszlem, zaparciami, otyłością, ciążą, ciężką pracą fizyczną, a także predyspozycje genetyczne związane z zaburzeniami budowy włókien kolagenowych.
Leczenie przepukliny polega na operacyjnym zamknięciu ubytku w powłokach brzusznych, często z użyciem siatek syntetycznych wzmacniających ścianę brzucha. Nieleczona przepuklina może prowadzić do powikłań, takich jak uwięźnięcie, co wymaga pilnej interwencji chirurgicznej. Ważne jest, aby osoby z przepukliną unikały czynników zwiększających ciśnienie w jamie brzusznej oraz regularnie konsultowały się z lekarzem w celu monitorowania stanu i ewentualnego zaplanowania leczenia operacyjnego
reklama
Przepuklina po porodzie - najczęstsze pytania (FAQ)
Co to jest przepuklina poporodowa?
Przepuklina poporodowa to osłabienie mięśni brzucha, przez które mogą przedostawać się narządy wewnętrzne, tworząc widoczne uwypuklenie. Może wystąpić w okolicy kresy białej, pępka lub blizny po cesarskim cięciu.
Jakie są objawy przepukliny po porodzie?
Przepuklinie zwykle towarzyszy widoczne lub wyczuwalne zgrubienie na brzuchu, które może powiększać się podczas kaszlu, kichania lub wysiłku, czasem także ból lub uczucie ciągnięcia w miejscu przepukliny. Może również pojawić się dyskomfort przy codziennych czynnościach, takich jak podnoszenie dziecka czy ćwiczenia.
Czy przepuklina poporodowa może zniknąć sama?
Małe przepukliny mogą się częściowo cofnąć, zwłaszcza jeśli mięśnie brzucha zostaną wzmocnione odpowiednimi ćwiczeniami. Jednak w wielu przypadkach wymagana jest interwencja chirurgiczna.
Jakie są przyczyny przepukliny po porodzie?
Po ciąży i porodzie za przepuklinę odpowiada rozciągnięcie i osłabienie mięśni brzucha, wzrost ciśnienia w jamie brzusznej podczas porodu, także blizna po cesarskim cięciu, która może stać się słabszym punktem w powłokach brzusznych.
Czy każda kobieta po porodzie jest narażona na przepuklinę?
Nie każda kobieta jest narażona na przepuklinę. Ryzyko wzrasta przy ciąży bliźniaczej lub wielokrotnych ciążach, ciężkim porodzie lub częstym parciu, dużej nadwadze bądź otyłości, osłabieniu mięśni brzucha i wcześniejszych operacjach brzusznych.
Czy można ćwiczyć z przepukliną poporodową?
Tak, ale należy unikać ćwiczeń obciążających mięśnie brzucha, takich jak brzuszki czy intensywne podnoszenie ciężarów. Zalecane są delikatne ćwiczenia wzmacniające mięśnie głębokie, np. trening mięśni dna miednicy lub ćwiczenia oddechowe.
Czy operacja przepukliny poporodowej jest konieczna?
Nie zawsze, ale jeśli przepuklina powoduje ból, utrudnia codzienne funkcjonowanie lub grozi uwięźnięciem, lekarz może zalecić operację.
Czy można zapobiec przepuklinie po porodzie?
Przepuklinie nie zawsze można zapobiegać. Można za to próbować zmniejszyć ryzyko poprzez regularne wzmacnianie mięśni brzucha przed i po ciąży, stopniowy powrót do aktywności fizycznej po porodzie, unikanie nadmiernego wysiłku i dźwigania ciężkich przedmiotów w pierwszych miesiącach po porodzie.
Jak lekarz diagnozuje przepuklinę poporodową?
Lekarz przeprowadza badanie palpacyjne (dotykowe) brzucha, a w razie wątpliwości może zlecić USG lub tomografię komputerową, aby ocenić rozmiar przepukliny i jej zawartość.
Jak leczyć przepuklinę poporodową?
Małe, bezobjawowe przepukliny można obserwować i wspierać ćwiczeniami wzmacniającymi mięśnie brzucha. W przypadku większej lub bolesnej przepukliny najczęściej stosuje się leczenie operacyjne, np. zszycie ubytku lub wszczepienie siatki wzmacniającej. Jeśli masz podejrzenie przepukliny poporodowej, warto skonsultować się z lekarzem, aby ustalić najlepszy sposób postępowania.
Czy przepuklina brzuszna jest przeciwwskazaniem do porodu naturalnego?
Przepuklina brzuszna nie zawsze jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do porodu naturalnego, ale jej obecność wymaga indywidualnej oceny lekarza. Decyzja zależy od wielkości przepukliny, jej lokalizacji oraz stopnia dolegliwości bólowych.
Kobiety z niewielką, bezobjawową przepukliną mogą często rodzić naturalnie, ale powinny być pod ścisłą kontrolą medyczną. W przypadku dużej przepukliny lub ryzyka powikłań, takich jak uwięźnięcie jelit, lekarz może zalecić cesarskie cięcie.
Kalendarz ciąży
- 1 tydzień
- 2 tydzień
- 3 tydzień
- 4 tydzień
- 5 tydzień
- 6 tydzień
- 7 tydzień
- 8 tydzień
- 9 tydzień
- 10 tydzień
- 11 tydzień
- 12 tydzień
- 13 tydzień
- 14 tydzień
- 15 tydzień
- 16 tydzień
- 17 tydzień
- 18 tydzień
- 19 tydzień
- 20 tydzień
- 21 tydzień
- 22 tydzień
- 23 tydzień
- 24 tydzień
- 25 tydzień
- 26 tydzień
- 27 tydzień
- 28 tydzień
- 29 tydzień
- 30 tydzień
- 31 tydzień
- 32 tydzień
- 33 tydzień
- 34 tydzień
- 35 tydzień
- 36 tydzień
- 37 tydzień
- 38 tydzień
- 39 tydzień
- 40 tydzień
- 41 tydzień
- 42 tydzień