Ile cesarskich cięć jest bezpiecznych dla kobiety

Ile cesarskich cięć jest bezpiecznych dla kobiety

Mamy, które urodziły swoje dziecko poprzez cesarkę, często zastanawiają się, ile takich zabiegów można mieć, aby nie było to zbyt ryzykowne ani dla ich zdrowia, ani dla nienarodzonego maluszka. Kiedy ciąża powinna zakończyć się cesarskim cięciem? Ile można mieć cesarek: czy istnieje górna granica dla ilości porodów drogą cięcia cesarskiego?

Czym jest cięcie cesarskie?

W Polsce około 40 % noworodków przychodzi na świat poprzez cięcie cesarskie. Cesarka jest najczęściej wykonywaną operacją położniczą. W Polsce przekracza w ten sposób rozwiązuje się 43% ciąż. Odsetek ten jest jednym z najwyższych w Europie.

Cesarskie cięcie to zabieg chirurgiczny kończący ciążę, który uratował niejedno życie - często zarówno dziecka, jak i jego mamy. Polega na tym, że lekarz ginekolog, po znieczuleniu pacjentki przez anestezjologa, rozcina powłoki brzuszne oraz przednią ścianę macicy - i wyjmuje dziecko tą drogą. Technika operacyjna obejmuje także zszycie ściany macicy i zamknięcie powłok jamy brzusznej.

Wyróżnia się cięcie cesarskie:

  • planowane – wskazania pojawiają się podczas ciąży, nie istnieje zagrożenie życia,
  • pilne – przeprowadza się je, gdy pojawiają się przesłanki, że w czasie porodu naturalnego może dojść do pogorszenia stanu matki lub dziecka,
  • naglące – pojawiają się nawracające zaburzenia, stwarzające zagrożenie dla ciężarnej lub dziecka,
  • nagłe – zabieg musi zostać wykonany natychmiast z uwagi na zaburzenia zagrażające kobiecie lub dziecku.

Cesarskie cięcie jest poważną operacją ginekologiczną, którą przeprowadza się w znieczuleniu. Stosuje się:

  • znieczulenie podpajęczynówkowe, podawane przez nakłucie lędźwiowe do płynu mózgowo-rdzeniowego. Kobieta nie czuje nic od pasa w dół, jest jednak przytomna i świadoma,
  • znieczulenie zewnątrzoponowe, podawane do przestrzeni zewnątrzoponowej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Ciężarna jest świadoma, nie czuje bólu,
  • znieczulenie ogólne, które stosuje się, kiedy zachodzi konieczność wykonania cięcia cesarskiego w trybie pilnym. Kobieta nie czuje bólu, nie jest świadoma.

Cięcie cesarskie odbywa się na sali operacyjnej. Nad przebiegiem procedury czuwa anestezjolog. Operacja trwa około 30 minut. Noworodkiem zajmuje się zespół lekarzy neonatologów, a ginekolodzy kończą zabieg cięcia cesarskiego.

Cesarskie cięcie - wskazanie medyczne

Cesarskiego cięcia nie wykonuje się na życzenie pacjentki. Przeprowadza się je, gdy poród naturalny z jakiegoś powodu nie jest możliwy lub mógłby stanowić zagrożenie dla zdrowia matki czy dziecka.

Cesarskie cięcie powinno się wykonywać w szczególnych okolicznościach. Wskazania do cięcia cesarskiego to mogą być położnicze (związane z przebiegiem ciąży i stanem płodu) lub pozapołożnicze (związane ze stanem ciężarnej).

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (dawniej Polskie Towarzystwo Ginekologiczne) wyróżnia następujące wskazania do cesarskiego cięcia:

  • nieprawidłowe ułożenie płodu, nieprawidłowe ułożenie główki dziecka (lekarz prowadzący poród ocenia, że dalszy postęp porodu może pogorszyć sytuację lub utrudnić późniejsze przeprowadzenie zabiegu),
  • poród przedwczesny zwykle poród siłami natury jest bardziej ryzykowny dla wcześniaka,
  • zaburzenie pracy serca dziecka, bradykardia płodu niereagująca na leczenie lub nawracająca,
  • wypadnięcie pępowiny,
  • krwotok wewnętrzny,
  • wady wrodzone płodu mogące utrudniać przebieg porodu,
  • przedwczesne odklejenie łożyska,
  • brak postępu akcji porodowej przy porodzie naturalnym,
  • dystocja szyjkowa,
  • niewspółmierność porodowa (duży płód lub wady anatomiczne macicy),
  • pęknięcie macicy, podejrzenie pęknięcia macicy,
  • niewydolność krążenia i choroby/wady serca u matki,
  • niewydolność układu oddechowego rodzącej,
  • ciężki stan przedrzucawkowy lub zagrażająca rzucawka.
  • retinopatia i ryzyko odwarstwienia siatkówki,
  • zmiany w kręgosłupie lub miednicy,
  • ciąża mnoga (tu dużo zależy od stanu i ułożenia dzieci), ciąża mnoga jednokosmówkowa jednoowodniowa.

reklama

Ile można mieć cesarskich cięć? Liczba cesarek to sprawa indywidualna

Dwoje, a nawet troje dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie to nic niezwykłego, jednak z każdą kolejną cesarką rośnie ryzyko poważnych powikłań oraz trudność przeprowadzenia zabiegu. Jednocześnie poród siłami natury po cesarskim cięciu (z angielskiego VBAC – Vaginal Birth After Cesarean Section) jest porodem podwyższonego ryzyka.

Czy możliwa jest 4. ciąża po 3 cesarkach? Tak. Teoretycznie nie ma górnej granicy, która określałaby maksymalną, dopuszczalną ilość cięć cesarskich wykonywanych u danej kobiety, stąd można spotkać kobiety, które miały kilka cesarskich cięć. Wiele zależy od stanu zdrowia kobiety, tego czy utworzyły się zrosty, grubości blizn i wyglądu macicy. To sprawa indywidualna.

Dlatego zanim podejmiesz decyzję o kolejnej ciąży po porodzie cesarskim, koniecznie skonsultuj się ze swoim ginekologiem. Lekarze zwykle odradzają zachodzenie w czwartą lub kolejną ciążę, jeśli poprzednie kończyły się cesarką. 

Ryzyko i powikłania po cięciu cesarskim

Cesarskie cięcie to wbrew pozorom poważny zabieg, a ryzyko wystapienia działań niepożadanych jest dość duże. Jakie są możliwe powikłania? Jest ich sporo, począwszy od tych rzadkich, ale śmiertelnych (krwotok, udar mózgu w wyniku zatoru tętnicy), po znacznie częściej występujące. Te, choć nie są tak niebezpieczne dla zdrowia, bywają bardzo uciążliwe. To bowiem infekcje dróg moczowych, nietrzymanie moczu, intensywny i długo trwający ból, gorsze funkcjonowanie po porodzie – trudności w karmieniu dziecka i opiekowaniu się nim, także uszkodzenie sąsiednich narządów, na przykład pęcherza moczowego czy jelita. Często połóg po cesarskim cięciu jest trudniejszy i bardziej bolesny niż po porodzie naturalnym.

Cesarka to także ryzyko dla dziecka: operujący lekarz może je zranić, częściej zdarzają się problemy z oddychaniem, istnieje też większe prawdopodobieństwo zachorowania w przyszłości na astmę. Macica po cesarskim cięciu ma już nieco inne własności – jest na niej blizna. Jest mniej rozciągliwa, często wokół niej tworzą się zrosty. To dlatego drugie i każde kolejne cesarskie cięcie jest też trudniejsze do wykonania z uwagi na na zrosty po poprzednich zabiegach, osłabienie mięśnia macicy w miejscu blizny jest też osłabiony

Po cesarce większe jest ryzyko niepłodności, a nawet negacji sensu rodzenia kolejnego dziecka. Jeśli uda się zajść w ciążę, to blizna może być odpowiedzialna za szereg problemów z łożyskiem: częściej jest ono przodujące, przyrośnięte, odkleja się przedwcześnie. Blizna może się rozejść, niepokojące jest też wyższe ryzyko pęknięcia macicy. Także kondycja dziecka, które rozwija się w takich warunkach może być gorsza.

Kolejny poród po cesarskim cięciu - czy masz wybór?

Czy można rodzić siłami natury, jeśli wcześniejszy poród odbył się przez cesarskie cięcie? To pytanie zadają sobie mamy, które wylądowały wcześniej na sali operacyjnej. Lekarze nie wykluczają naturalnego porodu, ale wszystko zależy od tego, dlaczego za pierwszym razem kobieta została zakwalifikowana do zabiegu. Jeśli przyczyną była wada wzroku, serca czy kręgosłupa, to raczej nie zniknie ona z czasem, więc główne zalecenie i przyczyna podjęcia takiej decyzji pozostaje taka sama.

Natomiast, jeśli za pierwszym razem decyzję o cesarce podjęto pod wpływem tego, jak rozwijała się akcja porodowa, to kobieta może spróbować rodzić naturalnie, jednak pod warunkiem, że zespół przyjmujący dziecko będzie gotowy do szybkiej zmiany planów i przeprowadzenia zabiegu. Także po dwóch cesarkach można próbować rodzić naturalnie, lekarz musi jednak ocenić stan blizny, uważnie monitorowane musi być również dziecko.

Zasadniczo więc poród drogami i siłami natury po uprzednim cięciu cesarskim jest możliwy pod warunkiem dobrego stanu matki i płodu. Wymagany jest jednak wzmożony nadzór nad ciężarną, a zespół położniczy powinien być przygotowany na ewentualne cięcie cesarskie. Przeprowadzenie zabiegu jest konieczne, jeżeli istnieje ryzyko rozejścia się blizny pooperacyjnej lub obecne są wskazania do cięcia cesarskiego, które występowały przy poprzedniej ciąży.

Bibliografia

  1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Cięcie cesarskie 2008
  2. Poród drogą pochwową po cięciu cesarskim — kwalifikacja, wyniki i powikłania, W. Rokita, J. Młodawski Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018, tom 3

Ocena: z 5. Ocen:

Ten tekst nie ma jeszcze oceny. Dodaj swoją!

Czy ta strona może się przydać komuś z Twoich znajomych? Poleć ją: